Το Γιατρικό του φόβου.

«Φόβος δεν υπάρχει μέσα στην αγάπη, αλλά η τέλεια αγάπη βγάζει έξω τον φόβο∙ επειδή, ο φόβος έχει κόλαση∙ και εκείνος που φοβάται δεν έχει φτάσει σε τέλειο βαθμό μέσα στην αγάπη». Ιωάννη Α' 4:17,18.

Το άκουσμα και μόνο της λέξης φόβος, ξυπνά μέσα στην καρδιά του ανθρώπου οικεία αλλά επώδυνα συναισθήματα, που τον βασανίζουν άλλοτε σποραδικά και άλλοτε χρόνια. Φόβος ορίζεται ως η συναισθηματική εκείνη κατάσταση που συνοδεύεται από ανησυχία, νευρικότητα, πανικό, σε ακραίες περιπτώσεις, και μία έντονη εσωτερική αναταραχή. Δεν είναι ανάγκη να είναι κάποιος ενήλικος για να βιώσει φόβο, ή να ταλαιπωρηθεί από την απειλή καταστάσεων που δεν μπορεί να ελέγξει. Οι ειδικοί μας πληροφορούν ότι ο φόβος είναι συναίσθημα που εμφανίζεται ήδη από την πρώτη επαφή του ανθρώπου με τον κόσμο, όταν εγκαταλείπει το φιλόξενο και ζεστό περιβάλλον της μήτρας, για να ζήσει στο θορυβώδες και χαοτικό εξωτερικό περιβάλλον. Πιο συγκεκριμένοι φόβοι εμφανίζονται στα βρέφη γύρω στην ηλικία των έξι με οκτώ μηνών. Σε πρώτη φάση, ο φόβος για τα μωράκια μπορεί να είναι ένας ανοίκειος θόρυβος ή λίγο αργότερα, καθώς αντιλαμβάνονται καλύτερα τον εαυτό τους, μπορεί να είναι το σκοτάδι, η θάλασσα, κάποιο ενήλικο πρόσωπο ή συγκεκριμένα μέρη ή καταστάσεις που παράγουν στην ψυχούλα τους φόβο και αναστάτωση. Επομένως, ο φόβος είναι συναίσθημα που δεν το βιώνουμε μόνο στην ενήλικη φάση μας, αλλά ήδη από την πρώτη στιγμή που αντιλαμβανόμαστε τον εαυτό μας. Ακόμα και αν η αντίληψη αυτή βρίσκεται σε πρώιμο στάδιο στα βρέφη, ο φόβος είναι υπαρκτός και ικανός να καθορίσει τη στάση τους απέναντι στα πράγματα. Ας μην ξεχνάμε πως οι περισσότεροι από τους φόβους της παιδικής ηλικίας, έχουν διαμορφωθεί στη βρεφική ή και νηπιακή περίοδο.

Το σίγουρο είναι ότι οι φόβοι σχετίζονται τόσο με την ιδιοσυγκρασία του ανθρώπου, όσο και με τον τρόπο που έχει μάθει να σκέπτεται και να στέκεται απέναντι στα διάφορα θέματα της ζωής του. Για τον έφηβο, ο φόβος του μπορεί να είναι η απόρριψη από τους συνομήλικούς του, ή ο πανικός του μπροστά στην εμπειρία των πανελλαδικών εξετάσεων. Για έναν που έχει τελειώσει τις σπουδές του, ο φόβος του μπορεί να είναι εστιασμένος στην επαγγελματική αποκατάσταση του. Για έναν άνθρωπο που βλέπει τον χρόνο να κυλά και να μην αλλάζει τίποτα ουσιαστικά στη ζωή του, ο φόβος που τον στοιχειώνει είναι η μοναξιά, η κοινωνική απαξίωση, το βάρος των ανεκπλήρωτων επιθυμιών της προσωπικής του ζωής. Για έναν οικογενειάρχη, οι φόβοι του τρέφονται από τα καθημερινά προβλήματα της οικογένειας, τα μικρά, τα μεγάλα ή και τα εξαιρετικά δυσεπίλυτα. Για έναν άνθρωπο σε πιο προχωρημένη ηλικία, ο φόβος του μπορεί να εστιάζεται στην απειλή διαφόρων ασθενειών, ή στον πανικό του μπροστά στην ιδέα και μόνο του θανάτου. Βέβαια, η αλήθεια είναι πως ακόμα και αν κάποιοι φόβοι συνδέονται περισσότερο με συγκεκριμένες ηλικίες, καθώς σχετίζονται με προβλήματα εκείνων των ηλικιών, σίγουρα δεν κάνουν διακρίσεις, καθώς υπάρχουν σκέψεις και καταστάσεις που μπορούν εξίσου να φοβίζουν τόσο ένα νεαρό όσο και ένα μεγαλύτερο άτομο.

Η ουσία είναι πως ένα από τα μεγαλύτερα προβλήματα της ανθρωπότητας είναι ο φόβος. Φόβος για το αύριο, φόβος για τις πληγές που μας φαίνεται τόσο δύσκολο να τις ξεπεράσουμε, φόβος για ενδεχόμενες τυραννικές καταστάσεις που τρέμουμε μήπως τις ζήσουμε, φόβος για τη μοναξιά, την απόρριψη, την αδικία, την προδοσία, τον θάνατο. Φόβος για όλα. Φόβοι πολλοί και ανέκφραστα βασανιστικοί μέσα μας, που είναι τόσο πιο αδυσώπητοι για τον ψυχισμό μας, όσο αδυνατούμε να τους αντιμετωπίσουμε αποτελεσματικά, και να προσδιορίσουμε για κάποιους από αυτούς, ποια είναι η πηγή τους, και γιατί στοιχειώνουν τόσο πολύ την ύπαρξή μας. Δε χρειάζεται κάποιος να είναι χριστιανός για να γνωρίζει πως η καρδιά της αιτίας για την ταραγμένη του ψυχή είναι οι φόβοι που αδυνατεί να αντιμετωπίσει. Η στοιχειώδης ωριμότητα και κριτική ικανότητα βοηθούν κάποιον να κατανοήσει ότι όσο πιο παθητικά ή ηττημένα στέκεται απέναντι στους φόβους της ζωής του, τόσο περισσότερο θα στερείται υγείας και αρμονίας σε όλα τα επίπεδα.

Ο Ιησούς Χριστός, ως ο Δημιουργός και Λυτρωτής του ανθρώπου, γνωρίζει τα άμετρα βάθη και ύψη της ανθρώπινης ψυχής και συμπάσχει όσο κανένας άλλος με τις αγωνίες και τα δεινά μας. Πέρα, όμως, από το να συμπάσχει, κάνει κάτι απείρως πιο πρακτικό και ουσιαστικό. Θεραπεύει τους φόβους μας και μας προσφέρει τη λύση εκείνη που τους αντιμετωπίζει στο κέντρο της ουσίας τους. Όταν πρόφερε εκείνη την τόσο παρήγορη φράση στο Ευαγγέλιο του Ιωάννη, 14:1 «Ας μην ταράζεται η καρδιά σας∙ πιστεύετε στον Θεό, και σε μένα πιστεύετε», γνώριζε ότι όχι μόνο οι μαθητές της δικής Του εποχής, αλλά και οι μαθητές όλων των εποχών θα βίωναν φόβους, που θα παρέλυαν την ψυχή τους. Και το μόνο αποτελεσματικό γιατρικό για αυτούς τους φόβους έχει ένα Όνομα, το λατρεμένο Όνομα του Σωτήρα μας Ιησού Χριστού. Η ακλόνητη και ζωντανή Σχέση μαζί Του, σε όποιες καταστάσεις και αν βρεθούμε, ακόμα και στις πιο πύρινες δοκιμασίες, είναι κάτι ασφαλέστερο από το καλύτερο καταφύγιο του κόσμου. Η περικοπή μας με εξαιρετική σαφήνεια μας διδάσκει πως ο άνθρωπος που επιλέγει να μαθητεύσει στην Αγάπη του Χριστού, και μάλιστα να τελειωθεί μέσα σε αυτή, δεν αγγίζεται από το φόβο. Αυτό δε σημαίνει πως δεν αντιμετωπίζει τον πειρασμό του φόβου, αλλά πως είναι οπλισμένος με τα εφόδια της Ζωής του Ιησού Χριστού, ώστε οι όποιες προκλήσεις του φόβου να συναντήσουν την κλειστή πόρτα του νου και της καρδιάς του. Εκείνο που πραγματικά έχουμε ανάγκη είναι να στρέφουμε περισσότερο την προσοχή μας προς αυτό που λέει ο Θεός, και όχι προς αυτό που μας υπαγορεύουν οι φόβοι μας, όσο πραγματικοί ή φανταστικοί και αν είναι. Στην πρώτη περίπτωση, η ανακούφιση από το βάρος μας είναι εγγυημένη και ακόμα και αν αυτή η ανακούφιση δεν είναι κάτι που θα βιώσουμε ακαριαία και εφάπαξ, το σίγουρο είναι πως η υπομονή και η επιμονή μας, θα θερίσουν καρπούς ειρήνης και ανάπαυσης εν Χριστώ στη ζωή μας. Αντίθετα, στη δεύτερη περίπτωση, το μόνο που θα βιώσουμε με μαθηματική ακρίβεια, είναι τη φθορά των αντοχών μας, και την αποσύνθεση της συναισθηματικής μας ισορροπίας.

Βέβαια, θεωρητικά, είναι εύκολο να πούμε σε κάποιον: ‘μη φοβάσαι, γιατί έτσι δείχνεις πόσο κακός χριστιανός είσαι’. Ωστόσο, πριν βιαστούμε να εκφέρουμε για τους άλλους την αφοριστική μας κρίση, θα πρέπει να αναλογιστούμε ότι καμία συμβουλή εν Χριστώ δεν μπορεί να λειτουργήσει, αν τρέφει με γνώση μόνο τον εγκέφαλο, και δεν είναι βίωμα που αγκαλιάζει με την αλήθειά του την καρδιά. Μόνο ένα τέτοιο βίωμα μπορεί να θεραπεύσει τον τρόπο της σκέψης μας, γιατί εκεί πρωτίστως βρίσκεται το εργαστήριο των φόβων μας. Όταν οι αλήθειες του Λόγου του Θεού διαποτίσουν το νου μας, τότε παράγεται στη ζωή μας η ευλογημένη ζωή της πίστης, και της εμπιστοσύνης στον Θεό, και αυτή είναι μία ζωή που σε καμία περίπτωση δεν εξαιρείται από τη δοκιμασία του φόβου, αλλά είναι μία ζωή πλήρης εν Χριστώ, που επιλέγει να αγωνίζεται μαζί με Αυτόν, ακόμα και αν οι δεδομένες καταστάσεις της ζωής φαίνονται τόσο σκληρές και επώδυνες. Πρακτικά μπορούμε σε κάθε κτύπημα του φόβου στη σκέψη μας, να επαναλαμβάνουμε Υποσχέσεις του Άγιου Λόγου, όπως η θαυμάσια Υπόσχεση στην προς Εβραίους, 13:5-6: «επειδή, αυτός είπε: “Δεν θα σε αφήσω ούτε θα σε εγκαταλείψω∙ ώστε, εμείς, παίρνοντας θάρρος να λέμε: “Ο Κύριος είναι βοηθός μου, και δεν θα φοβηθώ, τι θα μου κάνει ο άνθρωπος’’». Επομένως, εκείνο που όλοι μας έχουμε ανάγκη να ζούμε βαθιά μέσα μας, πριν αυτό δουλέψει και σε συμβουλές που δίνουμε στους άλλους, είναι τη Δύναμη του Αγίου Πνεύματος, για να μεταμορφώνει τον τρόπο της σκέψης μας κατά την Καρδιά του Ιησού Χριστού, ώστε να αποκτούμε κάθε μέρα και περισσότερο εκείνον τον ανεκτίμητο θησαυρό που αναφέρεται στην Α' Κορινθίους, 2:16: «τον νουν του Χριστού». Ο τρόπος σκέψης του Ιησού Χριστού είναι το μόνο γιατρικό του κόσμου που μπορεί να εμποτίσει το νου μας με σκέψεις όμορφες, υγιείς και δημιουργικές, σκέψεις, οι οποίες παράγουν θετικά συναισθήματα, και εξουδετερώνουν την ασφυκτική πίεση των όποιων φόβων. Αν επιμένουμε να εστιάζουμε στους φόβους, ξεχνώντας πως όλος ο Ουρανός είναι διαθέσιμος για να μας ενισχύσει μέσω της ζωντανής μας Σχέσης με τον Ιησού Χριστό, μπορούμε να είμαστε βέβαιοι πως οι φόβοι θα φαίνονται σαν γίγαντες, εμείς σαν μυρμήγκια, και ο Θεός μας εξαιρετικά απόμακρος και ακατανόητος. Είναι πραγματικά κρίμα να μη ζούμε όλο το βάθος και μήκος και πλάτος και ύψος της νικηφόρας πίστης εν Χριστώ Ιησού.

Παραδίδεται η εξής διασκεδαστική και αληθινή ιστορία που συνέβη πριν κάποια χρόνια σε κάποια μικρή πόλη της Ολλανδίας. Είχε επισκεφτεί την πόλη ένα τσίρκο, και κάποια στιγμή ένα λιοντάρι ξέφυγε από την επιτήρηση, και άρχισε να περιπλανιέται στα κοντινά σπίτια. Πολύ κοντά στο τσίρκο βρισκόταν το σπίτι μιας γυναίκας, που έραβε κοντά στο ανοιχτό παράθυρο της τραπεζαρίας της. Το λιοντάρι όρμησε μέσα στο σπίτι με ταχύτητα και βρήκε καταφύγιο σ’ ένα αποθηκάκι κάτω από τη σκάλα, ενώ η γυναίκα το μόνο που μπόρεσε ήταν να καταλάβει την κατεύθυνση προς την οποία κινήθηκε το ζώο, χωρίς βέβαια να έχει αντιληφθεί για τι ζώο πρόκειται. Σηκώνεται, λοιπόν, από το ράψιμό της και εκνευρισμένη βλέπει τις μεγάλες πατημασιές που είχαν λερώσει το καλογυαλισμένο παρκέ της. Υποθέτοντας πως αυτές οι πατημασιές ανήκουν σε κάποιο γάιδαρο, κατευθύνθηκε με οργή προς την αποθήκη, άρπαξε μία σκούπα και στα σκοτεινά άρχισε να χτυπά με μένος το ταλαίπωρο ζώο, που δεν μπορούσε να αντιδράσει, καθώς η θυμωμένη νοικοκυρά δυνάμωνε τα χτυπήματά της. Ευτυχώς για το ζώο τέσσερις επιτηρητές του, που γρήγορα είχαν αντιληφθεί την απουσία του και είχαν εξαπολυθεί προς αναζήτησή του, το εντόπισαν και έχοντας δίχτυα και όπλα έπιασαν το λιοντάρι, το οποίο, πανικόβλητο καθώς ήταν, είδε τους τέσσερις άντρες ως σανίδα σωτηρίας από τη μαινόμενη γυναίκα. Εκείνη, όταν κατάλαβε πως αυτό που χτυπούσε με τη σκούπα της ήταν λιοντάρι, που ανά πάσα στιγμή θα μπορούσε να της επιτεθεί, λιποθύμησε από το φόβο της.

Η ιστορία αυτή μας δίνει μία ζωντανή απεικόνιση της άρρηκτης σχέσης που υπάρχει ανάμεσα στην υποβάθμιση ή αναβάθμιση του φόβου, και στου τρόπου με τον οποίο αυτός αξιολογείται μέσα στο μυαλό μας. Η καλή μας νοικοκυρά κυριάρχησε απέναντι σε ένα θηρίο, που στην πραγματικότητα ήταν πολύ πιο δυνατό από αυτή, όσο πίστευε πως ήταν γάιδαρος, και όσο του συμπεριφερόταν σαν γάιδαρος, ενώ λιποθύμησε από το φόβο της, όταν συνειδητοποίησε την αλήθεια. Είτε οι φόβοι της ζωής μας είναι λιοντάρια, είτε γάιδαροι, είτε και μικρά έντομα, που όμως είναι ενοχλητικά, εκείνο που έχουμε ανάγκη είναι να μην εστιάζουμε σε αυτούς, αλλά σε Εκείνον που είναι πρόθυμος να ζει Ζωντανός μέσα μας, και να κάνει στάχτη κάθε μας φόβο, οικοδομώντας μέσα μας αλήθειες για την Παντοδύναμη και Αστείρευτη Αγάπη Του. Μπορεί οι φόβοι μας να σχετίζονται με καταστάσεις που έχουμε εμείς πλάσει στο νου μας, ή με πραγματικά απειλητικές καταστάσεις. Όποια και αν είναι η αλήθεια, ακόμα και αν είναι συντριπτική, ο Ιησούς Χριστός μας καλεί να μην αποκάμουμε από τη συνειδητοποίησή της. Η θεραπεία της ψυχής μας και η τόνωση των μαραμένων και κουρασμένων αντοχών μας, είναι να δώσουμε με εμπιστοσύνη το πρόβλημά μας στον Ιησού Χριστό, και να αφήσουμε να χτιστεί μέσα μας η σθεναρή πεποίθηση πως ακόμα και οι φόβοι που είναι θεριά ολόκληρα, ζαρώνουν και τελικά εξαφανίζονται μπροστά στην αποφασιστικότητα και στο ρωμαλέο φρόνημα του ανθρώπου που ζει δια πίστεως...