Κάθε ειλικρινής χριστιανός μπορεί να ομολογήσει ότι το βίωμα της πίστης δεν είναι ένα οποιοδήποτε βίωμα. Δεν διαμορφώνεται, ούτε καλλιεργείται στην ψυχή μέσα, στην άνεση και ευρυχωρία των καταστάσεων. Είναι ένα βίωμα που το σφυρηλατούν οι πιέσεις, οι στερήσεις και οι δοκιμασίες. Μέσα σε αυτές τις καταστάσεις ατσαλώνεται, γιατί τρέφεται από τα μαθήματα της Θεϊκής Παιδείας, που διδάσκουν τον πιστό κάθε μέρα και περισσότερο, κάθε μέρα και βαθύτερα να εμπιστεύεται χωρίς περιορισμούς και συμβιβασμούς την άπειρη Αγάπη, και αιώνια Δύναμη του Δημιουργού Θεού. Ο μεγαλύτερος εχθρός της πίστης στον άνθρωπο, δεν είναι τόσο το ακριβώς αντίθετό της, δηλαδή η απιστία, όσο η αδημονία. Η απιστία βιώνεται από ανθρώπους που δεν έχουν εμπειριστή μία προσωπική σχέση με τον Θεό, αλλά αυτό μπορεί να αλλάξει και ο πρώην άπιστος ή δύσπιστος, να αποκτήσει μία καρδιά ολόθερμα δοσμένη στον Θεό, που πριν απέρριπτε. Η αδημονία, όμως, βιώνεται από ανθρώπους, που έχουν σχέση με τον Θεό, μα επιτρέπουν διάφορες σκέψεις ή καταστάσεις να υψωθούν πέρα και πάνω από το καθαρό βίωμα της πίστης, με αποτέλεσμα ο Θεός στην αντίληψή τους να φαίνεται αδιάφορος, σκληρός ή και απρόσιτος. Ως εκ τούτου, αυτοί οι άνθρωποι πραγματικά υποφέρουν, γιατί αν και γνωρίζουν αλήθειες για τον Θεό, δεν αναπαύονται σε αυτές, και δεν ησυχάζουν στην πεποίθηση ότι ο Θεός έχει πράγματι τον έλεγχο των καταστάσεων, και δύναται να κάνει το αδύνατο, δύναται να ανατρέψει τα πάντα προς δόξα του ονόματός Του, και για την ευλογία μας.
Στο παρόν άρθρο, θα ασχοληθούμε ιδιαίτερα με το συναίσθημα της αδημονίας, που έχει τις ρίζες της στην αγωνία, αλλά είναι ακόμη πιο βαθιά και επώδυνη από αυτή. Ο Λόγος του Θεού μας μιλά για αυτή τη λέξη, και μάλιστα, από τις εκφράσεις που χρησιμοποιούνται, καταλαβαίνουμε πως αυτό το συναίσθημα βιώνεται από ανθρώπους που βρίσκονται σε μία ιδιαίτερα έντονη συναισθηματική φόρτιση, καθώς προσδοκούν την έκβαση μίας δοκιμασίας τους: «Ασθένησα και κατακόπηκα υπερβολικά· βρυχάζω από την αδημονία της καρδιάς μου». Ψαλμός 38:8. Αυτή η διαπίστωση επιβεβαιώνεται και από τα πιο έγκυρα λεξικά, που μας διασαφηνίζουν ότι αδημονία είναι η ψυχική αναστάτωση η οποία προκαλείται από τη βαθιά και συνεχόμενη ανυπομονησία που κατακλύζει την καρδιά μας, όταν διακαώς επιθυμούμε την εκπλήρωση ενός αιτήματός μας.
Αν πραγματικά θέλουμε να είμαστε ειλικρινείς, και να μην ωραιοποιούμε την πορεία της χριστιανικής μας ζωής, θα ομολογήσουμε πως από αυτό το συναίσθημα δεν εξαιρείται και ο χριστιανός. Ας σκεφτούμε όλα αυτά τα ζητήματα που έχουμε καταθέσει ενώπιον του Θεού, και βρίσκονται ακόμη σε εκκρεμότητα. Τα ζητήματα αυτά μπορεί να αφορούν ποικίλα θέματα, πνευματικής, προσωπικής, συναισθηματικής, οικογενειακής ή επαγγελματικής φύσης. Χωρίς αμφιβολία, στη ζωή του κάθε πιστού υπάρχουν θέματα, στα οποία ο Θεός έχει δείξει σαφέστατα το θέλημά Του, μα υπάρχουν και άλλα, για τα οποία ο πιστός περιμένει μήνες ή και χρόνια την απάντηση του Θεού. Κάθε μέρα και κάθε χρόνο αυτά τα αιτήματα εξακολουθητικά καταθέτονται ενώπιον του θρόνου της Χάριτος και του Ελέους, μα παραμένουν ως έχουν, με αποτέλεσμα στην καρδιά του πιστού παιδιού να σκηνώνουν η αμηχανία, η απογοήτευση και η αδυναμία εξήγησης της στάσης του Θεού. Ίσως, αυτές είναι οι πιο ελαφρές εκφράσεις που θα μπορούσα να βρω, γιατί κανείς δεν μπορεί να αρνηθεί πως η παρατεινόμενη αγωνία, για θέματα που είναι τόσο ζωτικής σημασίας για μας, εξελίσσεται σε αδημονία, και η αδημονία θα μας πουν, όσοι την έχουν βιώσει στον πυρήνα της ψυχής τους, είναι πράγματι ένα πολύ οδυνηρό και ασφυκτικό συναίσθημα.
Οι περισσότεροι από εμάς μπορούμε από την προσωπική μας εμπειρία, να μιλήσουμε για το συναίσθημα της αδημονίας. Δεν το θέλουμε στη ζωή μας, απεχθανόμαστε τον τρόπο με τον οποίο μία σκέψη μας αρκεί, για να του ανοίξει την πόρτα και να διαλύσει κάθε συναίσθημα σιγουριάς και αισιοδοξίας. Πιστεύουμε πως όλα στην πνευματική, προσωπική, οικογενειακή και κοινωνική μας ζωή, θα ήταν πιο όμορφα αν δεν υποφέραμε από την πίεση αυτού του συναισθήματος. Βέβαια, αυτή είναι η άποψη η δική μας για τα θέματα της ζωής μας, η οποία, όπως θα δούμε, δεν ταυτίζεται απαραίτητα με αυτή του Θεού. Ωστόσο, εμμένοντας στο δικό μας τρόπο αξιολόγησης των πραγμάτων και ανοίγοντας διάλογο με την αδημονία, αναπόφευκτα ένα πλήθος ερωτηματικών κατακλύζει τη ζωή μας για τα νέα όνειρα που έχουμε συλλάβει, καθώς η ζωή μας προχωρά, αλλά και για αυτά που παραμένουν ανεκπλήρωτα. Για τα πρώτα, αναρωτιόμαστε αν ευαρεστούν τον Κύριο, και ποια θα είναι η ανταπόκρισή Του σε αυτά, ενώ για τα δεύτερα ποιος ο λόγος να παρατείνεται η αδημονία μας, όταν γνωρίζουμε ότι με μία και μόνο απόφαση του Κυρίου μας όλο το πρόβλημά μας θα μπορούσε να λυθεί. Μήπως ήρθε η ώρα να τα εγκαταλείψουμε; Μήπως δεν επιθυμούμε με το σωστό τρόπο; Μήπως έχουμε στο μυαλό μας μία εικόνα για τη γενναιοδωρία του Θεού, που δε συνάδει καθόλου με την πραγματικότητα;
Τέτοια και άλλα παρόμοια ερωτήματα μοιάζουν να είναι τα ανεπιθύμητα παρεπόμενα της αδημονίας. Πώς θα μπορούσαμε πνευματικά να διαχειριστούμε την αδημονία; Πώς θα μπορούσαμε να αξιολογήσουμε την καθυστέρηση του Θεού να απαντήσει στα οράματα που Του έχουμε εμπιστευτεί, ή πώς θα μπορούσαμε να μην υποκύψουμε στο παράπονο, την πίκρα, και την απελπισία; Eξ’ αρχής, θα ήθελα να ομολογήσω πως η απάντηση σε τέτοια θέματα δεν είναι εύκολη. Απαιτείται αποκλειστικά και μόνο η καθοδήγηση από το Άγιο Πνεύμα, για να προσεγγίσουμε αυτό το θέμα με τη διάθεση, την ευαισθησία και την ερμηνεία, που είναι σφραγισμένα από τον Θεό. Είναι εύκολο να δίνουμε επιπόλαιες εξηγήσεις, μα καθόλου θεάρεστο. Μπορούμε να μιλάμε με γενικεύσεις ή αφορισμούς, αυτό όμως, δε σημαίνει ότι προσεγγίζουμε τον πνευματικό ρόλο της αδημονίας στη ζωή μας.
Στο σημείο αυτό, είναι αναγκαία μια διευκρίνιση. Η αδημονία δεν είναι πάντα αμαρτία. Εξαρτάται από τον τρόπο που επιλέγουμε να διαχειριστούμε το συναίσθημά μας. Όταν σε αυτή την κατάσταση πρώτιστη προτεραιότητά μας είναι να προσκολληθούμε ακόμα περισσότερο στον Θεό, και μέσω της αδιάλειπτης και ένθερμης προσευχής να λάβουμε καθοδήγηση από Αυτόν, τότε υπέροχες προοπτικές ανοίγονται μπροστά μας. Γνωρίζουμε τη θαυμαστή Θεότητα με τρόπους που ποτέ δεν είχαμε φανταστεί ότι είναι διαθέσιμοι στην παρούσα γήινη κατάστασή μας. "Προσκολλήθηκα στα μαρτύριά σου· Κύριε, μη με ντροπιάσεις. Θα τρέχω τον δρόμο των προσταγμάτων σου, όταν πλατύνεις την καρδιά μου". Ψαλμός
119:31,32. Πόσο πραγματικά έχεις και έχω ανάγκη να πλατύνει η καρδιά μας με τις αιώνιες Αλήθειες του Θεού, ώστε ακόμα και στην πιο σκληρή δοκιμασία μας, τίποτα να μην μπορεί να μας χωρίσει από την Αγάπη του Θεού! Πόσο έχουμε ανάγκη όλο το βάθος και το εύρος αυτής της αδιατάρακτης σχέσης μαζί Του να γίνει και το δικό μας βίωμα, ενάντια ή καλύτερα πέρα και πάνω από οτιδήποτε φιλοδοξεί να αποδομήσει την πίστη μας.
Πριν όμως μοιραστούμε, τους τρόπους της ευλογίας μέσα στον καιρό της αδημονίας, είναι καλό να γνωρίσουμε τα πρόσωπα με τα οποία μας επισκέπτεται η αδημονία. Είναι καλό, γιατί έτσι μπορούμε να κατανοήσουμε βαθύτερα, γιατί η αδημονία είναι τόσο εύκολο να μας απομακρύνει από τον Θεό, και να μας καθηλώσει στην απογοήτευση, και την αρρωστημένη εμμονή ότι δεν έχουμε την εύνοια του Θεού. Ένας τρόπος είναι η αντιμετώπιση όλων όσα μας περιβάλλουν με γνώμονα την ψυχρή λογική. Ασφαλώς και δεν εννοούμε να γίνουμε παράλογοι, ούτε αυτές οι σκέψεις καταθέτουν ως εναλλακτική πρόταση αποκλειστικά τη συναισθηματική αντιμετώπιση όλων των καταστάσεών μας. Άλλωστε, ο Θεός μας έχει προικίσει με το θαυμάσιο δώρο της λογικής, για να το αξιοποιούμε με τρόπο που θα φέρνει δόξα στο Όνομά Του, και πνευματική εξύψωση στην ύπαρξή μας. Ωστόσο, οφείλουμε να παραδεχτούμε πως πολύ συχνά στην πνευματική μας πορεία, δεν αφιερώνουμε τη λογική μας στον Κύριό μας, με αποτέλεσμα να τη χρησιμοποιούμε με τρόπους που μας αποπροσανατολίζουν από την οδηγία Του. Τότε, γινόμαστε ορθολογιστές, και ψυχροί υπολογιστές. Σκεπτόμαστε και κρίνουμε, χωρίς η σκέψη και η κρίση μας να αναπνέουν από την τόσο ζωογόνο πνευματική θεώρηση των καταστάσεών μας. Έτσι, πορευόμαστε αφυδατωμένοι πνευματικά, και στερημένοι από την ανάταση, τη δροσιά και τη φρεσκάδα που προσφέρει στη ζωή μας η σχέση με ένα Υπέρλογο Ον.
Όταν η λογική του ανθρώπου υποκαθιστά το μεγαλείο της πίστης και της εμπιστοσύνης στο ζωντανό Θεό, τότε δεν υπάρχει χώρος στην καρδιά για ανάπαυση εν Κυρίω και οποιοσδήποτε μας μιλά για αυτή, αισθανόμαστε ότι δεν μπορεί καθόλου να μας νιώσει. Η λογική μας συμβουλεύει ότι το πλέον φυσικό και επόμενο στην κατάσταση που βρισκόμαστε, είναι να εξετάσουμε τα δεδομένα αποκλειστικά και μόνο με αυτό που βλέπουμε μπροστά μας, και όχι με αυτό στο οποίο καλούμαστε να πιστεύουμε. Το πλέον θλιβερό είναι πως σχεδόν τις περισσότερες φορές, επειδή η λογική μας είναι αρκετά απασχολημένη με τις αγωνίες μας, αρνείται να ακούσει τις εκκλήσεις και παραινέσεις του Αγίου Πνεύματος. Αναπόφευκτα, διαχειριζόμαστε την υπόθεσή μας με την απατηλή αντίληψη, ότι λίγη ανησυχία δε βλάπτει καθόλου, καθώς αποδεικνύει στον Θεό πόσο ‘υπεύθυνοι’, ‘σοφοί’ και ‘προσηλωμένοι’ στο πρόβλημά μας είμαστε.
Φυσικά, υπάρχει και ο αντίποδας της λογικής, το συναίσθημα. Ο Θεός μας έχει πλάσει με τέτοιο τρόπο, ώστε η λογική και το συναίσθημά μας να είναι οι δίοδοι με τις οποίες κατανοούμε τον κόσμο μας, και γι’ αυτό ακριβώς επιθυμεί αυτά τα δύο κανάλια να βρίσκονται σε τέλεια ισορροπία μεταξύ τους. Από την άλλη, ο εχθρός της ψυχής μας, γνωρίζει τέλεια τα αδύνατα σημεία μας, και έχει τις πανούργες μεθόδους για να επηρεάσει τόσο τη λογική, όσο και το συναίσθημά μας, προκειμένου να πετύχει το στόχο του. Όταν οι τρόποι του δεν κάμπτουν τη λογική μας, επιτίθεται με μένος στο συναίσθημά μας, το οποίο επηρεάζει μέσω των αρνητικών σκέψεων που κάνουμε για κάθε ζήτημα της ζωής μας. Ας θυμόμαστε πάντα ότι κάθε αρνητικό συναίσθημα, είναι το αποτέλεσμα των αρνητικών σκέψεων που επιλέγουμε να εμποτίσουν το μυαλό μας. Όπως θα μπορούσαμε και εμείς να επιβεβαιώσουμε από την προσωπική μας πείρα, κάθε αρνητική σκέψη το μόνο που κάνει είναι να μας τσακίζει το ηθικό, και να χτυπά ανελέητα την εν Χριστώ ειρήνη που μας υποσχέθηκε ο Κύριός μας. Πράγματι, πολλές φορές προτιμούμε να γίνουμε μίζεροι και μοιρολάτρες, να βουλιάξουμε στην αυτολύπηση και την πικρία, να συγκρίνουμε τη ζωή μας με του ενός ή του άλλου, να περάσουμε τις μέρες ή και τα χρόνια της ζωής μας παρέα με το άγχος και την ταραχή, παρά να αναβλέψουμε στο Σωτήρα μας, και να Του καταθέσουμε όλα αυτά τα βάρη που τόσο καταδυναστεύουν την ψυχή μας. Σίγουρα, μία συναισθηματική κατάσταση, που είναι τόσο αρνητικά φορτισμένη, δεν είναι ο καλύτερος τρόπος, για να αντιμετωπίσουμε την αδημονία.
Άλλες φορές πάλι, δικαιολογούμε την αδημονία μας, προτάσσοντας το επιχείρημα των πεπερασμένων ανθρώπινων αντοχών μας, ένα επιχείρημα που τρέφεται από τις επιταγές της ψυχρής λογικής μας, και της επιβαρυμένης συναισθηματικής μας κατάστασης. Θεωρούμε πως είναι ότι πιο φυσικό να αδημονούμε και μάλιστα… θυμώνουμε με τον Θεό, γιατί θεωρούμε ότι ‘παίζει παιχνίδια’ με τις αντοχές μας.
Η αλήθεια είναι πως ο Κύριός μας, όχι μόνο γνωρίζει τις αντοχές μας, γιατί και Εκείνος ενδύθηκε την ανθρώπινη φύση μας, αλλά πολύ περισσότερο επιθυμεί, μέσα από τη βίωση του συναισθήματος της αδημονίας, να μας κάνει πιο σοφούς στα πνευματικά ζητήματα. Έτσι, κάθε φορά που σκέψεις θυμού και πίκρας υποσκάπτουν τα θεμέλια της εν Χριστώ εμπιστοσύνης μας, ας τις αντιμετωπίζουμε απαντώντας με τις υπέροχες υποσχέσεις του Λόγου Του: «Καθώς ο πατέρας σπλαχνίζεται τα παιδιά του, έτσι και ο Κύριος σπλαχνίζεται αυτούς που τον φοβούνται. Επειδή, αυτός γνωρίζει την πλάση μας, θυμάται ότι είμαστε χώμα». Ψαλμός 103:13,14. Ενώ εμείς αποστρέφουμε τα μάτια μας από τον Κύριό μας, δηλητηριαζόμαστε με τη σκέψη πως δε μας καταλαβαίνει, και επικεντρωνόμαστε στις ανεκπλήρωτες επιθυμίες μας και μόνο, ξεχνώντας όλα τα άλλα που αφορούν τη σχέση μας μαζί Του, Εκείνος βλέπει μέσα από εμάς το τέλειο δημιούργημά Του, αυτό που μπορούμε να γίνουμε με τη Χάρη Του, αν μόνο Τον εμπιστευτούμε…
Αν στα παραπάνω τρία χαρακτηριστικά της αδημονίας, αναγνωρίζεις το πρόσωπο της δικής σου προσωπικής αδημονίας, αξίζει να γνωρίζεις ότι είναι θεάρεστη η συνειδητοποίηση και η αναγνώριση των στοιχείων που εχθρεύονται το βίωμα της πίστης σου. Αξίζει να αποτινάξεις αυτό που σε καθηλώνει και με αποφασιστικότητα να πορευτείς σε μία ζωή ΜΑΖΙ ΤΟΥ, χωρίς σκιές, επιφυλάξεις και επώδυνα συναισθήματα. Μείνε στην πεποίθηση ότι ο Θεός που σ’ αγαπά απέραντα έχει όλους τους Τρόπους και την αιώνια Δύναμη, να μετατρέψει την αδημονία σου στην πιο ευλογημένη θέση πίστης...
