Το Χριστιανικό Όραμα.

«Η ελπίδα που αναβάλλεται, ατονίζει την καρδία· ενώ όταν έρχεται το ποθούμενο, είναι δέντρο ζωής». Παροιμίες 13:12.

Πάντα επιζητούμε την εκπλήρωση του ονείρου μας, γιατί πιστεύουμε ότι αυτός είναι ο μόνος τρόπος για την ευτυχία μας, ο μόνος τρόπος για να νιώθουμε, αλλά και να δείχνουμε πραγματικά ευλογημένοι. Έτσι, κάθε καθυστέρηση, τη βιώνουμε με πίκρα και αγανάκτηση, ή την αξιολογούμε ως ένα σημάδι της δυσμένειας του Θεού πάνω μας. Ωστόσο, η αλήθεια είναι ότι ο Θεός έχει έναν τελείως διαφορετικό τρόπο να αξιολογεί την έννοια της ευλογίας στη ζωή μας. Εμείς νιώθουμε ευλογημένοι, όταν λαμβάνουμε τα δώρα του Θεού, Εκείνος, όμως, μας θεωρεί ευλογημένους ακόμα και όταν δεν τα έχουμε λάβει, αλλά με υπομονή και αταλάντευτη εμπιστοσύνη μένουμε προσηλωμένοι σε Αυτόν. Όταν ο Θεός μας δίνει ένα όραμα ή ευλογεί με τη συναίνεσή του προκαταβολικά ένα δικό μας όνειρο, περιμένει από εμάς να Τον εμπιστευτούμε, ακόμα και αν σε δεδομένες φάσεις της ζωής μας οι Τρόποι Του μας φανούν ακατανόητοι ή και «σκληροί». Αυτή, βέβαια, η εμπιστοσύνη δεν οικοδομείται με την ανθρώπινη λογική, παρά μόνο δια Πνεύματος Αγίου, εφόσον μόνο η Θεϊκή Δύναμη μπορεί να μας υψώσει πάνω από τις στερεότυπες αντιλήψεις που τόσο φθείρουν και εμάς τους ίδιους και τα όνειρά μας.

Ας θυμηθούμε τα λόγια του Χριστού στον Απ. Παύλο στις Πράξεις των Αποστόλων 26:16: «Αλλά, σήκω επάνω, και στάσου στα πόδια σου· επειδή, γι’ αυτό φάνηκα σε σένα, για να σε κάνω υπηρέτη και μάρτυρα και για όσα είδες, και για όσα θα φανερωθώ σε σένα». Πράγματι, ο Παύλος έμεινε πιστός σε όσα ο Θεός του αποκάλυψε, και με τη Χάρη Του έγινε η υπέρβαση που τον οδήγησε στο πέρασμα από τις δικές του αλήθειες, στη Μία Αλήθεια, σε αυτή που προσκαλεί τον κάθε άνθρωπο σε μία ζωντανή Σχέση με τον Ιησού Χριστό. Άλλωστε, ο Παύλος δεν κλήθηκε, για να διακηρύξει ένα δόγμα ή μία θεολογική ερμηνεία για τον Ιησού. Του δόθηκε το Όραμα να γίνει ο Απόστολος των Εθνών και να διακηρύξει ότι η προσωπική Σχέση με τον Ιησού Χριστό είναι ο μόνος δρόμος για την ευτυχία που αναζητά ο άνθρωπος.

Σε αυτό το όραμα, λοιπόν, ο Παύλος αφιερώθηκε ολόψυχα, χωρίς πισωγυρίσματα, συμβιβασμούς ή δεύτερη σκέψη. Ας σκεφτούμε και τη δική μας ζωή και τη στάση που έχουμε υιοθετήσει απέναντι στα οράματα που μας εμπιστεύεται ο Θεός. Έχουμε σε βάθος καταλάβει τη φράση «υπηρέτη και μάρτυρα και για όσα είδες, και για όσα θα φανερωθώ σε σένα»; Αυτό σημαίνει ότι ο Θεός δε μας αποκάλυψε απλώς κάτι στο παρελθόν ή στο σήμερα. Έχει λαχτάρα να μας αποκαλύψει και στο μέλλον, μα πώς αυτό μπορεί να γίνει, αν εμείς δε μένουμε προσηλωμένοι στις υπάρχουσες αποκαλύψεις, και υπάκουοι στις Εντολές του Θεού για την εκπλήρωση του οράματος; Πώς να μας εμπιστευτεί, όταν εμείς οι ίδιοι με τη στάση μας δείχνουμε ότι δεν Τον εμπιστευόμαστε; Συνεπώς, κάθε άγιο όραμα μπορεί να γίνει μία ευλογημένη πραγματικότητα σε αυτή τη ζωή, αν αφήσουμε τον Θεό να εργαστεί μέσα μας, ώστε να λάβουμε από Εκείνον το θάρρος και την τόλμη να προχωρήσουμε στο δρόμο που μας χαράζει. Τότε μόνο, είμαστε πραγματικοί απόστολοι του Θεού. Μόνο τότε, η ζωή μας, όσο δύσκολη ή εύκολη και αν είναι, έχει τη Δική Του σφραγίδα και, είτε το καταλαβαίνουμε είτε όχι, κάνουμε το μεγαλύτερο καλό στη γη, ακριβώς γιατί ζούμε με προσηλωμένα τα μάτια μας στα Ουράνια, στο Ύψιστο Ιδανικό μας.

Καθώς ο Θεός μας εμπιστεύεται τα οράματά Του, δε μας αφήνει, όπως πιθανόν, ίσως, νομίζουμε, να ρεμβάζουμε στα ύψη της αυτοδικαίωσης και της ανέφελης χαράς. Ας θυμηθούμε πόσες πίκρες και δοκιμασίες υπέστησαν οι άγιοι άνθρωποι του Θεού, προκειμένου, όχι απλώς να αξιωθούν την εκπλήρωση του οράματος, αλλά και να γίνουν μέτοχοι Θείας Φύσης. Έτσι, συμβαίνει και στη ζωή του κάθε σύγχρονου πιστού, που η καρδιά του καίγεται από άγιους πόθους. Ο Θεός μας κατεβάζει στην κοιλάδα της θλίψης και των δοκιμασιών, προκειμένου να μας μορφοποιήσει σύμφωνα με το σχήμα και το ιδανικό του οράματος που επιθυμούμε διακαώς. Δυστυχώς, στην κοιλάδα, πολλοί από εμάς αποκάμνουμε και τα παρατάμε. Η βασική αιτία είναι πως πιθανόν δεν έχει ακόμη γίνει βίωμα στην ψυχή μας η μεγάλη αλήθεια, πως κάθε όραμα κατά το Θείο Θέλημα γίνεται πραγματικότητα, αν έχουμε υπομονή, επιμονή και αταλάντευτη πίστη και εμπιστοσύνη στον Σωτήρα μας.

Αν ζούμε σ’ ένα όραμα που δεν κτίστηκε πάνω σε αυτές τις αρετές, τότε θα πρέπει να ανησυχούμε, γιατί στην πρώτη δοκιμασία αυτό θα σωριαστεί σαν χάρτινος πύργος. Αυτές οι αρετές σμιλεύουν με ποιότητα και αγιότητα, όχι μόνο το ίδιο το όραμα, αλλά και τις ψυχές μας. Επομένως, ένα πνευματικό μάθημα ύψιστης σημασίας είναι πως, στην πορεία μας για την κατάκτηση του οράματος, ο Θεός επιθυμεί να αντιληφθούμε τη φύση της ταπείνωσης που μας αναμορφώνει σε άγια παιδιά Του. Δεν πρόκειται για την ταπείνωση, που, κατά μια επιπόλαιη ερμηνεία, θέλει τον Θεό να μας εξευτελίζει και να μας κρατά με το κεφάλι διαρκώς χαμηλά, δίχως το δικαίωμα να Του απευθύνουμε το λόγο ή να τολμήσουμε να διεκδικήσουμε το όραμά μας. Δεν είναι αυτός ο Χαρακτήρας του Θεού ούτε, βέβαια, είναι ο εξευτελισμός και η διαρκής προσβολή η φύση της ταπείνωσης που διδάσκει ο Άγιος Λόγος Του. Η ταπείνωση, που ο Ίδιος ο Χριστός ενδύθηκε κατά την ενσάρκωσή Του και συστήνει και σε μας, έχει μια μοναδική και πλέρια αρχοντιά. Αυτή η ταπείνωση μας διδάσκει πως για την εκπλήρωση του κάθε οράματος, απαιτείται να καθαριστεί ο εσωτερικός άνθρωπος από του εγωισμού τα πάθη, προκειμένου να ξαναγίνει δοχείο χάριτος, και να λάμψει στο πρόσωπο και την καρδιά μας το Θείο Φως. Η ταπείνωση αυτή μας οπλίζει με μια μοναδική δύναμη, όχι τη δύναμη της αλαζονείας, αλλά την υπέροχη δύναμη που έχει η παραδοχή ότι εν Χριστώ είμαστε κενοί από πάθη και πλήρεις από την επιθυμία να σκεφτόμαστε, να μιλάμε και να πράττουμε, όπως Εκείνος λαχταρά.

Αυτή η πληρότητα είναι ο μεγαλύτερος πλούτος σε αυτή τη γη, ο πλούτος που δε συγκρίνεται με καμία μόρφωση, ομορφιά, φήμη, δόξα ή ευημερία. Ο ανεκτίμητος πλούτος αυτής της ταπείνωσης έγκειται ακριβώς στο γεγονός, ότι αναγνωρίζει πως τα μεγέθη των μικρών ορατών, που περιβάλλουν τη ζωή μας και τον αγώνα μας για το όραμα, εκπορεύονται από απέραντα αόρατα, και το μέτρο σύγκρισης της κατάστασης του οράματός μας, δεν είναι η κατάσταση που βρίσκεται η ζωή και το όραμα του κάθε άλλου συνανθρώπου μας, αλλά το Πρόσωπο του Θεού και μόνο. Το πρώτο μέτρο σύγκρισης γεννά μειονεξία και, ίσως, γίνει πηγή, για να εκκολαφθούν μέσα μας τα ύπουλα ψεύδη του εχθρού, και να γεμίσουμε από το δηλητήριο της πίκρας. Το δεύτερο, όμως, μέτρο ανοίγει την οδό προς τη λυτρωτική ταπείνωση, τη μόνη με την αιώνια προοπτική.

Το απαραίτητο μάθημα της ταπείνωσης μας διδάσκει, όπως κανένα άλλο μάθημα σε τούτη τη γη, πώς να φερθούμε, όταν κατέλθουμε από τα ύψη του όρους της μεταμόρφωσης, στην άγονη έρημο της θλίψης. Στην πνευματική μας ζωή, θα έχουμε βιώσει πόση ομορφιά υπάρχει, όταν ευφραινόμαστε στα υψηλά όρη των Αποκαλύψεων του Θεού και της Απάντησής Του στα αιτήματά μας κατά τις επιθυμίες μας. Όπως ο Πέτρος, λαχταρούμε τη δια βίου παραμονή μας στο Όρος και καταθέτουμε την επιθυμία μας στον Κύριό μας με τα εξής λόγια: «Κύριε, είναι καλό να είμαστε εδώ». Λουκάς 9:33.

Όμως…. η επιθυμία μας δεν εισακούεται, και δεν εισακούεται για το αιώνιο καλό μας, και γιατί ο Κύριός μας βλέπει πράγματα που εμείς δε βλέπουμε. Δε μας κάνει καλό να ζούμε από αυτή τη ζωή σε μια διαρκή ευδαιμονία, ακριβώς γιατί κάτι τέτοιο δε θα μπορέσει ποτέ να μας πλάσει πολίτες έτοιμους για τη Βασιλεία των Ουρανών. Ο μεγάλος συγγραφέας Φιοντόρ Ντοστογιέφσκι έλεγε τη φαινομενικά αντιφατική, μα τόσο πλούσια σε πνευματικά νοήματα φράση: «Η ζωή θα σου φέρει πολλές δυστυχίες, αλλά ίσα ίσα μ’ αυτές είναι που θα γίνεις… ευτυχισμένος». Μία τέτοια φράση σε καμία περίπτωση δεν μπορεί να κατανοηθεί και να αναλυθεί κάτω από την αυστηρή νομοτέλεια του ορθολογισμού. Μόνο η καθαρή, ακέραιη πίστη, το βάθος της χριστιανικής ζωής και η εντρύφηση στο σκοπό και το νόημα της ενσάρκωσης του Υιού του Θεού, μπορούν πράγματι να δώσουν φως σε κάθε τέτοια φράση, αλλά και σε κάθε παραδοξότητα αυτής της ζωής…

Έτσι, έρχεται η στιγμή που θα ζήσουμε στην άγονη έρημο, όταν τα οράματά μας θα κινδυνεύουν να ξεραθούν, ή τουλάχιστον έτσι θα νομίζουμε εμείς. Τότε είναι, στην άνυδρη γη, που καλούμαστε να ζήσουμε σύμφωνα με το φως που μας αποκαλύφθηκε στο Όρος της προσωπικής μας μεταμόρφωσης, και να δροσιστούμε αν και ορατές πηγές δεν υπάρχουν, από την εμπιστοσύνη μας ότι αυτές οι πηγές όντως υπάρχουν, και η δροσιά τους θα μας ευλογήσει την τέλεια ώρα του Θεού. Αυτή η συμβολική κατάβαση από το όρος στην έρημο, μας διδάσκει την ταπείνωση με τον πιο ουσιαστικό τρόπο που υπάρχει, όχι ως αφηρημένη θεολογική έννοια, ούτε ως ανέφικτη αρετή των αγίων, αλλά ως το χριστόμορφο χαρακτηριστικό που θα αλλάξει τη ζωή μας για πάντα. Γιατί, στ’ αλήθεια, πόσο πιο γνήσια έκφραση ταπείνωσης μπορεί να υπάρξει, από το να βιώσουμε το περπάτημα εν Χριστώ, όχι μόνο στις περιόδους της πνευματικής έκστασης (στο όρος), αλλά και στις συνηθισμένες, τις ξηρές ή και επώδυνες περιόδους (στην έρημο), όταν η εκπλήρωση κανενός οράματος δε συνταράζει την καρδιά μας, και όταν καλούμαστε να πιστέψουμε ότι πίσω από το σκότος των φαινομένων, υπάρχει το ανίκητο Φως της Δόξας του Θεού;

Τις περισσότερες φορές, καθώς μαθητεύουμε στην ταπείνωση, ζούμε ταυτόχρονα και σε μία περίοδο Σιωπής εκ μέρους του Θεού ή ανεξήγητου σκότους. Πολλοί άγιοι άνθρωποι του Θεού έχουν περάσει ή περνούν από μια τέτοια πικρή εμπειρία. Έχουν μέσα τους ζωντανή την Υπόσχεση του Θεού, μα τίποτα από τις εξωτερικές περιστάσεις δε φαίνεται να αλλάζει στη ζωή τους. Ας θυμηθούμε τον πιστό Αβραάμ, τον τιμημένο δούλο του Θεού. Του είχε δοθεί η υπόσχεση ότι θα τον κληρονομήσει αυτός που θα εξερχόταν από τα σπλάχνα του, Γένεσις 15:4. Ωστόσο, τα χρόνια περνούσαν και η Υπόσχεση του Θεού ακουγόταν στα αυτιά του τόσο ακατανόητη, ενώ συχνά, στο διάστημα της αναμονής, ο Θεός που αγαπούσε, φαινόταν τόσο απελπιστικά μακριά του και η Συμπεριφορά Του φάνταζε τόσο δυσερμήνευτη: «Και ξάφνου, ένας μεγάλος σκοτεινός φόβος πέφτει επάνω του». Γένεσις 15:12. Μπορεί να μην έχουμε πειραματιστεί τη δοκιμασία του Αβραάμ, μα και στη δική μας ζωή, προφανώς, υπάρχουν διαστήματα, κατά τα οποία πολλά από τα πνευματικά φαίνονται ένα αξεδιάλυτο μυστήριο. Όλα όσα μας περιβάλλουν, φαντάζουν επώδυνα ίδια και στερημένα από τη Σφραγίδα του Θεού. Ενώ είμαστε τόσο αφοσιωμένοι με την ψυχή και το σώμα μας στο όραμα, ο Θεός μοιάζει να μην ασχολείται καθόλου μαζί μας.

Σε τέτοιες στιγμές, αξίζει να θυμόμαστε την τεράστια διαφορά που υπάρχει ανάμεσα στο ‘φαίνεσθαι’ και στο ‘είναι’, μια διαφορά που, εφόσον υφίσταται για τα πράγματα του κόσμου, πόσο μάλλον υφίσταται για τα Πράγματα του Θεού. Ας μη δώσουμε το δικαίωμα, λοιπόν, στον εχθρό να εισηγηθεί μέσα μας τα δικά του ψεύδη και να γκρεμίσει την πεποίθησή μας εν Κυρίω. Η ύψιστη αλήθεια, στην οποία καλούμαστε να στηριχτούμε, είναι ότι ο Θεός βρίσκεται στο είναι και όχι στο φαίνεσθαι. Και το είναι μας καλεί για πάντα να στηριχτούμε στην υπέρ – παρηγορητική αλήθεια, πως ο Δημιουργός μας δε μας εγκαταλείπει ποτέ. Ίσως, όμως, κρίνει ότι για να λάμπουμε στο χαρακτήρα ως πολύτιμα διαμάντια, χρειαζόμαστε να εκπαιδευτούμε με την Παιδεία Του, μέχρι την ευλογημένη εκείνη στιγμή που κάθε εμπόδιο από την κοινή λογική μας θα το θέσουμε οριστικά πίσω μας, και δε θα επιτρέψουμε στον εαυτό μας ποτέ πια να καμφθεί από τα φαινόμενα. Δε θα επιτρέψουμε με οποιοδήποτε τρόπο να φθαρεί το βίωμα της καθαρής εμπιστοσύνης στον Θεό. Και αυτή η εμπιστοσύνη φθείρεται, όχι μόνο με την ολιγοπιστία, αλλά και με την προσήλωσή μας σε οτιδήποτε άλλο πέρα από τον Λυτρωτή μας, είτε αυτό ονομάζεται πεφωτισμένοι άνθρωποι, εμπνευσμένα κηρύγματα, ώρες πνευματικής έκστασης ή συγκινησιακής φόρτισης στην προσευχή μας. Όλα αυτά είναι και επιθυμητά και απαραίτητα σε μια ολοκληρωμένη πνευματική πορεία, όμως σε καμία περίπτωση δεν πρέπει να τους επιτρέπουμε να μας αποπροσανατολίζουν από το Πρόσωπο που αξίζει να συγκεντρώνει την απόλυτη λατρεία μας.

Ένα άλλο χαρακτηριστικό, που εκδηλώνεται στη συμπεριφορά μας, όταν η καρδιά καίγεται από τον πόθο του οράματος, είναι η βιασύνη. Βιαζόμαστε να ζήσουμε την ευλογία του οράματος, βιαζόμαστε να ανέλθουμε από την άνυδρη γη στο όρος, όπου η θέα των πραγμάτων της ζωής μας θα μας κόβει την ανάσα από τη συγκίνηση, και όπου η ολοκλήρωση της δοκιμασίας θα φέρνει την πολυπόθητη αγαλλίαση στην καρδιά μας. Όμως, όσο πιο πολύ εμείς βιαζόμαστε, τόσο απελπιστικά αργεί η εκπλήρωση του οράματος. Και τότε – ανθρώπινο είναι – η καρδιά ατονεί, οι αντοχές δοκιμάζονται σκληρά και προσπαθούμε ξανά και ξανά να καταλάβουμε πού έχουμε κάνει το λάθος. Τότε, πιθανόν, σκεπτόμαστε ότι κάτι από το όραμά μας δεν αρέσει στον Θεό, και τα εμπόδια προφανώς είναι ένα σημάδι για αυτό. Ναι, ίσως, αυτό είναι αλήθεια, όχι όμως για τους λόγους που, πιθανόν, να νομίζουμε. Ο Θεός μας βάζει εμπόδια, όχι απλώς και μόνο γιατί έτσι θέλει ή γιατί αρέσκεται να μας παιδεύει. Καθυστερεί την εκπλήρωση του οράματός μας, όταν διαπιστώνει από τη στάση μας ότι δεν είμαστε ακόμα έτοιμοι για να το ζήσουμε, ή όταν υπάρχουν καταστάσεις που δεν έχουν ακόμα την τέλεια Τάξη Του, καταστάσεις, που πολύ πιθανόν εμείς να μη λαμβάνουμε καθόλου υπόψη μας. Για το λόγο αυτό, συνεχίζει να μας περνά μέσα από φωτιές, μέσα από δύσβατα μονοπάτια και αναπάντεχα δρομολόγια, έτσι ώστε να φτάσουμε στο σημείο που, πραγματικά, θα μπορέσει να μας εμπιστευτεί, όχι απλώς με τη Συναίνεσή Του στο όραμά μας, αλλά με την ευλογημένη βίωση της εκπλήρωσης αυτού. Ας αναλογιστούμε τα τεράστια αποθέματα, τα ανεξάντλητα αποθέματα υπομονής του Κυρίου μας, ο Οποίος ποτέ δε βιάζεται. Ποτέ δεν ενεργεί σπασμωδικά και παρορμητικά. Μήπως, όμως, εμείς θα πρέπει να παραδεχτούμε ότι ζούμε τις περισσότερες φορές σε ένα παραλήρημα βιασύνης; Ωστόσο, αν μάθουμε να περιμένουμε, θα ανακαλύψουμε με έκπληξη, ίσως και ντροπή, ότι δεν ενδιαφερόμαστε τόσο για τον Κύριό μας, ούτε έχουμε εναγκαλιστεί με αφοσίωση Αυτόν, αλλά ενδιαφερόμαστε περισσότερο για τις ευλογίες του οράματος.

Πριν διατύπωσα την άποψη ότι είναι ανθρώπινο να ατονεί η καρδιά μας στο διάστημα της αναμονής. Ναι, αυτό είναι μία αλήθεια επικυρωμένη από τους νόμους της λογικής, αλλά και του συναισθήματος. Ωστόσο, ο άνθρωπος δεν είναι μόνο λογική και συναίσθημα, αλλά και πνεύμα και οι πνευματικοί νόμοι μας διδάσκουν ότι στη χριστιανική ζωή δεν καλούμαστε να ζήσουμε αυτό που είναι απλώς λογικό και αναμενόμενο. Η Χάρη και η Δύναμη του Θεού, είναι τα διαθέσιμα ανεξάντλητα δώρα Του, για να κάνουμε ο καθένας/ η καθεμιά μας τις υπερβάσεις του στα όρια της δικής του ζωής. Και ασφαλώς αυτές οι υπερβάσεις δε θα μας οδηγήσουν σε νοσηρή υπερεκτίμηση των δυνατοτήτων μας, ούτε σε αλαζονεία, αλλά στη διαπίστωση εκείνη που συντρίβει από ευγνωμοσύνη την ανθρώπινη ψυχή: «Όλα τα μπορώ, διαμέσου του Χριστού που με ενδυναμώνει» Φιλιππησίους 4:13. Έτσι, όπως και ο Απ. Παύλος, μπορούμε και εμείς να βιώσουμε στη δική μας ζωή, ότι με τη Δύναμη του Θεού και μόνο αντέχουμε τη βασανιστική καθυστέρηση, αντέχουμε την ξηρασία της ερήμου και τις φωτιές του οράματος, ακριβώς γιατί Αρχηγός και Τελειωτής του οράματός μας είναι ο Λυτρωτής μας Χριστός. Εκείνος μας δροσίζει και Εκείνος μπορεί, μέσα από τη φωτιά, να μας εξάγει αλώβητους (ας θυμηθούμε τους τρεις παίδες), για να λάμπουμε σαν καθαρό χρυσάφι...