" Έχετε χρείαν υπομονής, δια να κάμητε το θέλημα του Θεού,
και να λάβητε την επαγγελίαν." Εβραίους 10:36
Είναι ένα λάθος γνωστό, που όλοι λίγο πολύ το έχουμε κάνει κάποτε. Δεν αποδίδω κίνητρα και υστεροβουλία. Αντίθετα είναι λάθος αγάπης και ζήλου προς τον Κύριο, προς την αγάπη Του, και τον άγιο Λόγο Του. Παρακινούμε τους ανθρώπους του Θεού να στοχεύουν τα καλύτερα, και να ζουν τα υψηλότερα της πνευματικής ζωής. Πολύ καλό αυτό. Όταν επίσης, συμπεριλάβουμε και τον εαυτό μας μέσα σ’ αυτές τις παραινέσεις, είναι ακόμα καλύτερα. Να ζήσουμε τα υψηλότερα του Λόγου του Θεού, να ανέβουμε ακόμα πιο ψηλά, να υψώσουμε τα μάτια της πίστης στις "ψηλές βουνοκορφές" που αγγίζουν τον Ουρανό, να απλώσουμε το χέρι της πίστης και να ζητήσουμε τα καλύτερα, τα σπάνια, αυτά που είναι για λίγους.
Πολύ καλή προσέγγιση, αλλά με ένα σοβαρό λάθος, που μπορεί να είναι και επικίνδυνο. Όλα αυτά μπορούμε να τα ζητήσουμε, να τα μοιραστούμε, να τα "κουβεντιάσουμε" με τον Κύριό μας για τον εαυτό μας. Δεν μπορούμε να τα διδάξουμε, και να τα απαιτήσουμε από τους άλλους γύρω μας. Μπροστά στα μάτια τους τα απορημένα, πολύ συχνά διαγράφεται ένας "υπεράνθρωπος χριστιανός", που μπορεί τα πάντα, που έχει τα πάντα, που δεν λυγίζει μπροστά σε τίποτα , δεν κλαίει, δεν πρέπει να υποφέρει ή να παραπονιέται, έχει πάντα χαρά και ειρήνη στην καρδιά του, ότι κι αν συμβαίνει γύρω του. Και όλα αυτά, στηριγμένα σε ερμηνείες εδαφίων της Αγίας Γραφής, και ειπωμένα με ζήλο και φωτιά αξιέπαινη.
Πού είναι το λάθος και ο κίνδυνος;
Όταν μεταβαίνουμε από τη θεωρία στην πράξη, βήμα απολύτως απαραίτητο, τότε δεν περπατάει το κήρυγμά μας, δεν βοηθάει πρακτικά τις ψυχές, δεν τους πηγαίνει ούτε μπροστά, ούτε επάνω την πνευματική τους ζωή. Αντίθετα τους καταθλίβει, τους καταπιέζει, τους απογοητεύει.
Παράδειγμα χαρακτηριστικό, η εκτέλεση του θελήματος του Κυρίου, στη ζωή του πιστού ανθρώπου. Δεν χρειάζεται να μιλήσουμε για την αξία του θελήματος του Θεού, για το πόσο πολύτιμο είναι, πόσο ανώτερο είναι από το δικό μας θέλημα. Επομένως, αφού ισχύουν όλα αυτά, ξεκινάμε πρόθυμα και κάνουμε πάντα το θέλημα του Κυρίου στη ζωή μας, στην κάθε μας μέρα. Μέγα λάθος αυτή η προσέγγιση. Ο Λόγος του Θεού έχει το σωστό μέτρο, για όλα όσα αφορούν στη ζωή του ανθρώπου. Και το περισσότερο είναι λάθος, επομένως οδηγεί σε αστοχία, αμαρτία, έστω κι αν πίσω από αυτό κρύβεται ζήλος και φωτιά ειλικρινής για τον Κύριο, αλλά και το λιγότερο οδηγεί στο ίδιο αποτέλεσμα.
" Έχετε χρείαν υπομονής, δια να κάμητε το θέλημα του Θεού".
Ούτε εύκολη, ούτε απλή υπόθεση είναι, ούτε του χεριού μας να βρούμε και να εκτελέσουμε το θέλημα του Κυρίου. Όταν ο Ίδιος ο Κύριος, μας προειδοποιεί με αγάπη ότι έχουμε ανάγκη υπομονής για να εκτελέσουμε το θέλημά Του, μας δίνει τις πραγματικές διαστάσεις, μέσα στις οποίες θα κινηθούμε. Όταν ακούω ή διαβάζω τη λέξη υπομονή, το μυαλό μου, δεν ξέρω γιατί, πηγαίνει αμέσως στο άθλημα της άρσης βαρών. Την κρίσιμη στιγμή, που έχει σηκώσει τα βάρη και όλοι με μια ψυχή του φωνάζουν μείνε, κράτα, κρατήσου, μη λυγίσεις, κράτα την μπάρα ψηλά. Ξέρετε τι του λένε εκείνη την ώρα και τον εμψυχώνουν; Μείνε κάτω από το βάρος, μείνε και μη λυγίσεις, κρατήσου, πάλεψε, επιστράτευσε όλες τις δυνάμεις σου. Αυτό θα πει υπομένω, μένω κάτω από το βάρος και κρατάω, παλεύω μέχρι τέλους!
Με αυτή την εικόνα θα καταλάβουμε και την περιοχή του θελήματος του Κυρίου. Όταν σου πει ο Κύριος ότι το θέμα σου τακτοποιήθηκε, πήγαινε αύριο το πρωί στο Υπουργείο να παραλάβεις το διορισμό σου, δεν χρειάζεται ούτε υπομονή ούτε να κρατηθούμε κάτω από την μπάρα. Και όταν ο Κύριος επιτρέψει να βρεθούμε σε ένα όμορφο μέρος, εξοχικό, με περιποίηση, φιλοξενία, αγάπη, κοινωνία πιστών ανθρώπων του Χριστού, δε νομίζω ότι χρειάζεται καθόλου υπομονή και πάλη μέσα μας για να χαρούμε το θέλημα του Κυρίου. Όταν όμως ο Κύριος επιτρέψει αύριο να πας να παραλάβεις την απόλυσή σου από τη δουλειά, και έχεις και τρία μικρά παιδάκια και δάνειο για το σπίτι, τότε είναι βάρος, τότε είναι σκληρό, ασήκωτο, και χρειάζεται υπομονή για να εκτελέσουμε το θέλημα του Κυρίου, και να είμαστε ευάρεστοι ενώπιόν Του. Όταν ο Κύριος αντί για μια όμορφη εξοχή επιτρέψει να μπούμε σε νοσοκομείο, με φοβερούς πόνους και ένα μεγάλο και οδυνηρό χειρουργείο, τότε έχουμε ανάγκη υπομονής για να εκτελέσουμε το θέλημά Του με ευγνωμοσύνη και πίστη στην καρδιά μας, και χωρίς να κλονιστεί η αγάπη και η λατρεία μας στο Πρόσωπό Του.
Ο Κύριος γνωρίζει πολύ καλά τη φύση μας, την πλάση μας, τη ζημιά που έχει κάνει η αμαρτία στη ζωή μας. Γνωρίζει πολύ καλά τα όριά μας, τις αντοχές μας. Γνωρίζει πολύ καλά πόσο δύσκολο είναι όταν βρισκόμαστε μπροστά στην ανατροπή των σχεδίων μας, την ακύρωση στόχων, την αλλαγή πορείας. Γνωρίζει πολύ καλά τι είναι ο πόνος, η αναπηρία, η απώλεια, η αγωνία μπροστά στις εξελίξεις. Γνωρίζει ακόμα ότι από όλα αυτά πρέπει να περάσουμε για να είμαστε δόκιμοι, γνήσιοι, κατάλληλοι για τη Βασιλεία της δόξας Του. Γνωρίζει ακόμα ότι ο παλαιός άνθρωπος δεν καταργείται με άλλο τρόπο, η σάρκα με τις αντιδράσεις και τις απαιτήσεις της δεν δαμάζεται διαφορετικά. Επομένως τι μένει; " Έχετε χρείαν υπομονής, δια να κάμητε το θέλημα του Θεού, και να λάβητε την επαγγελίαν."
Το τελευταίο ίσως ερώτημα. Πόση υπομονή, για πόσο διάστημα υπομονή; Δεν είναι σωστή αυτή η ερώτηση, και κάθε απάντηση θα είναι λάθος. Από άλλη ερώτηση ξεκινάμε. Αγαπάμε το θέλημα του Κυρίου; Είναι για μας θησαυρός ασύγκριτος, μοναδικός; Θα κάναμε το παν για να το αποκτήσουμε; Θα το προκρίναμε ανάμεσα στα άλλα θελήματα σαν το καλύτερο, το σοφότερο, το τέλειο; Αν ναι, τότε μπορούμε να προχωρήσουμε στο θέμα της υπομονής. Τώρα μπροστά μας δεν έχουμε την υπομονή, αλλά ένα μείγμα υπομονής και αγάπης, υπομονής, αγάπης και πίστης, υπομονής, αγάπης, πίστης και λατρείας στον Θεό μας. Οπωσδήποτε το στοιχείο της δοκιμασίας, του πόνου, της υπομονής υπάρχει, αλλά συνυπάρχει και η πηγή δύναμης, παρηγοριάς, ενίσχυσης την ώρα της σκληρής δοκιμασίας.
Ο Υπερ-χριστιανός που τα μπορεί όλα, τα έχει όλα και δεν έχει ανάγκη από κανέναν διότι έχει τον Κύριο, είναι μάλλον λάθος ερμηνεία και απόδοση των προθέσεων του Κυρίου. Και υπομονή χρειαζόμαστε ξανά και ξανά, και η πίστη μας στο αγαπημένο Του Πρόσωπο να αυξηθεί, και να μας στηρίζει με το φως του Προσώπου Του την ώρα τη δύσκολη. Κι εμάς μας συμφέρει να κρατήσουμε τη θέση του απλού, ευάλωτου, ταπεινού, ελεημένου ανθρώπου, που όμως αγαπά και ποθεί να είναι ευάρεστος στον Κύριο, "και να λάβη την επαγγελίαν"...
"Πειρασμός δεν σας κατέλαβε ειμή ανθρώπινος. Πιστός όμως είναι ο Θεός όστις δεν θέλει σας αφήσει να πειρασθήτε υπέρ την δύναμίν σας, αλλά μετά τον πειρασμό θέλει κάμει και την έκβασιν ώστε να δύνασθε να υποφέρετε". Α’ Κορινθίους 10:13.
"Μη φοβου μηδέν εκ των όσων μέλλεις να πάθης, ιδού ο διάβολος μέλλει να βάλλη τινάς εξ υμών εις φυλακήν και θέλετε έχει θλίψιν δέκα ημερών". Αποκάλυψη 2:10.
Υπάρχει ένα καταπληκτικό εδάφιο που λέει κάτι ασύλληπτο. "Πάντα συνεργούν εις αγαθόν δια τους αγαπώντας τον Θεόν". Εκείνο το "πάντα", έχει μέσα του και εκείνα που ανθρωπίνως θεωρούμε καλά, και εκείνα πάλι που ανθρωπίνως θεωρούνται κακά. Μπροστά στον Θεό δεν υπάρχει αυτή η ανθρώπινη διάκριση. Η φτώχεια, η αρρώστια, διάφορες ταπεινώσεις, διωγμοί όλα αυτά μετατρέπονται σε αγαθό. Όχι για όλους τους ανθρώπους, μα μονάχα σε μια κατηγορία, στους "αγαπώντας τον Θεόν". Έχει ένα πολύτιμο μηχανισμό ο Θεός που πραγματοποιεί αυτό το μεγάλο θαύμα. Ο Θεός παίρνει τα κακά, τα δυσάρεστα, τα βασανιστικά και τα μετατρέπει σε πολύτιμο χρυσάφι για την πνευματική μας ζωή.
Διάβαζα έξω από κάποιο φάρμακο, πως μέσα περιείχε στρυχνίνη. Ξέρετε, η στρυχνίνη είναι ένα από τα χειρότερα δηλητήρια. Και όμως, αυτό το δηλητήριο μετατρεπόταν σε φάρμακο. Σε κάποιο άλλο φάρμακο είχε μέσα αρσενικό. Και αυτό τρομερό δηλητήριο. Βέβαια αν διαβάσεις την δοσολογία του φαρμάκου αυτού, θα δεις πως αναφέρει 0,0001%. Το μυστικό είναι πως αυτό το δηλητήριο σε μια μικρή και μετρημένη αναλογία, γίνεται φάρμακο και αντί να κάνει κακό κάνει καλό. Σε ορισμένη αναλογία. Το ίδιο ισχύει και σε πολλά άλλα είδη της καθημερινής μας ζωής. Η φωτιά. Με αυτή μαγειρεύουμε, θερμαινόμαστε τον χειμώνα. Μα όμως αν η φωτιά δεν είναι ελεγχόμενη, στην ποσότητα που τη θέλουμε, τότε γίνεται συμφορά και καταστροφή. Καίει ανθρώπους, σπίτια και δημιουργεί δράματα. Το μυστικό είναι, σε μια ορισμένη αναλογία.
Είχα ακούσει εκείνες τις παλιές ιστορίες με τους ορειβάτες που χάνονταν στις Άλπεις, και τους βρίσκανε εκείνα τα σκυλιά του Αγίου Βερνάρδου, ενώ βρισκόντουσαν στο τελευταίο στάδιο πριν παγώσουν ολοκληρωτικά. Όταν τους μεταφέρανε παγωμένους στο μοναστήρι, τους έτριβαν για να τους συνεφέρουν, με τι νομίζετε; Με χιόνι. Ήταν ανάγκη να ξεπαγώσουν λίγο - λίγο, και γι’ αυτή τη δουλειά προσφερόταν το χιόνι. Το ίδιο και ο Θεός χρησιμοποιεί δυσάρεστες καταστάσεις, τις θλίψεις, για να φέρει αγαθά αποτελέσματα, όπως ο Ίδιος τα έχει σχεδιάσει.
Η χρησιμοποίηση των θλίψεων δεν είναι εύκολη δουλειά. Χρειάζεται ένα δυνατό και έμπειρο χέρι. Δεν φέρνουν πάντοτε αγαθά αποτελέσματα οι θλίψεις. Αν η ποσολογία δεν είναι η σωστή, και δεν είναι αυτή που πρέπει, ανάλογα με τον άνθρωπο που θα τη δεχτεί, μπορεί τα αποτελέσματα να είναι καταστροφικά. Γι’ αυτό ο λόγος του Θεού είναι κατηγορηματικός στο σημείο αυτό. Στις θλίψεις υπάρχουν όρια, που φυσικά κανένας δεν τα γνωρίζει, παρά μόνο ο Θεός. Γι’ αυτό δίνει την κατηγορηματική διαβεβαίωση, πως δεν θα μας αφήσει να πειραστούμε παραπάνω απ’ όσο μπορούμε να σηκώσουμε. Το θέμα αυτό όμως έχει πολλές προεκτάσεις και λεπτομέρειες.
Δηλαδή, ο καθένας από μας έχει μια προσωπική καρτέλα, όπως έχουν όλοι οι καλοί γιατροί για την πελατεία τους. Και μετά από τρία χρόνια εάν ξαναπάς στον ίδιο γιατρό, θα βρει την καρτέλα σου και το τότε ιστορικό της υγείας σου. Στην προσωπική μας, καρτέλα, ύστερα από ειδικές εξετάσεις που έχει κάνει ο Θεός, αναφέρεται πόσο βάρος και ποιο είδος θλίψεων μπορεί να σηκώσει ο καθένας μας. Η αντοχή μας στις θλίψεις είναι ζυγισμένη με μεγάλη προσοχή και ακρίβεια, από τον ίδιο τον Θεό. Γιατί κάποιο λάθος, και ο Θεός δεν κάνει λάθη, θα είχε τραγικές συνέπειες. Όπως στην σύνθεση των φαρμάκων, αν κάνει λάθος ο γιατρός, λένε με πίκρα μετά, πως δεν άντεξε ο οργανισμός του αρρώστου και αντί καλό, του έκανε κακό και πέθανε.
Η ικανότητα μας ή ο βαθμός αντοχής στις θλίψεις από πού προέρχεται; Βέβαια, ο λόγος του Θεού στο σημείο αυτό δεν λέει τίποτα. Μια κρίση, χωρίς αξιώσεις. Είναι, στην αρχή, τα φυσικά στοιχεία του χαρακτήρα του ανθρώπου, κληρονομημένα από τους προγόνους μας. Όλοι πάμε στον Χριστό κάτω από την πίεση της ίδιας μας ανάγκης ζητώντας σωτηρία. Μα δεν είμαστε όλοι ίδιοι. Άλλοι έχουν θέληση και άλλοι δεν έχουν. Άλλοι είναι ανθεκτικοί και άλλοι δεν είναι. Άλλοι μπορούνε και σηκώνουν βάρη και άλλοι δεν μπορούν. Ένα δεύτερο στοιχείο, που δείχνει το βαθμό αντοχής στις θλίψεις, είναι και οι θλίψεις που προηγήθηκαν. Όλοι έχουμε περάσει κάποιες προηγούμενες θλίψεις, και η καρτέλα μας που λέγαμε προηγουμένως, είναι ενημερωμένη πάνω σ’ αυτό, και αναφέρει πως περάσαμε θλίψεις τόσων βαθμών, και τα αποτελέσματα ήταν αγαθά. Όταν έρχεται η ώρα μιας νέας θλίψης, τα όρια της εξαρτώνται από το βαθμό των προηγούμενων θλίψεων, και την επιτυχή ή όχι αντιμετώπισή τους. Οι θλίψεις στη ζωή μας πηγαίνουν κατά στάδια, και διαρκώς με ένα αυξανόμενο ρυθμό και ένταση. Βέβαια σε μας, αυτό δεν γίνεται αντιληπτό, άλλωστε αυτός είναι ο σκοπός των θλίψεων, γιατί κάθε φορά γινόμαστε και πιο ανθεκτικοί και πιο δυνατοί. Έτσι, αν και η καινούργια θλίψη είναι πιο ισχυρή, η εντύπωση που έχουμε όμως πάνω μας δεν είναι ανάλογη.
Βέβαια, για τον καθένα μας, υπάρχει ένα ανώτατο όριο που δεν μπορούμε να το ξεπεράσουμε. Είναι το όριο της αντοχής του καθενός μας. Υπάρχει ένα μάθημα που διδάσκεται στις ανώτατες τεχνικές σχολές, που λέγεται, αντοχή υλικών. Λέει για την αντοχή του μπετόν, την αντοχή του σιδήρου, και ο κατασκευαστής μηχανικός υπολογίζει αυτά τα όρια, πριν από την κατασκευή του. Μια γέφυρα, κρατά επί χρόνια, θαυμάσια, εφόσον βρίσκεται μέσα στα όρια της αντοχής. Όταν όμως προσθέσεις, έστω και κάτι λίγο, πάνω από το επιτρεπόμενο όριο, επέρχεται κατάρρευση. Έτσι και ο καθένας μας, έχει ένα ανώτατο όριο αντοχής, που μόνο ο Θεός μπορεί να το προσδιορίσει.
Όλοι οι άνθρωποι δεν έχουν την ίδια αντοχή. Αυτό θα το έχετε αντιληφθεί. Άλλοι αντέχουν πολύ και άλλοι λίγο. Είναι και μερικοί που δεν αντέχουν καθόλου. Και το γνωρίζει αυτό ο Θεός. Θα έχετε δει τους διάφορους αχθοφόρους, που σηκώνουν δύο τσουβάλια διπλόριγα μαζί, που εγώ, ούτε το ένα τέταρτο από αυτά δεν μπορώ να σηκώσω. Είδα ανθρώπους που περνούσαν από πολύ μεγάλες θλίψεις, και μάλιστα σε συνδυασμό, και αρρώστια, και θάνατο, και φτώχεια. Και έλεγα, "Θεέ μου, πως μπορεί αυτός ο άνθρωπος και σηκώνει τόσα βάρη"; Φυσικό είναι, όταν βλέπουμε έναν άνθρωπο να σηκώνει ένα μεγάλο βάρος θλίψεων, να τον συγκρίνουμε με τον εαυτό μας. Και έλεγα: "Εγώ, ούτε το ένα δέκατο αυτού του βάρους δεν μπορώ να σηκώσω". Στην ιστορία μου αυτή πήρα την απάντηση. Αυτός ο άνθρωπος μπορεί να σηκώνει μεγάλα βάρη, μα και ο Κύριος του δίνει ξεχωριστή δύναμη. Και είναι αλήθεια, πως εγώ δεν μπορώ να τα σηκώσω. Δεν ξέρω όμως, τι μπορεί να γίνει, αν ο Θεός θελήσει να με περάσει από μια ανάλογη κατάσταση. Πάντως ο Θεός δίνει τόσα βάρη όσα μπορούμε, την ώρα εκείνη να σηκώνουμε. Και πάντα μετρημένα. Γι’ αυτό υπάρχουν άνθρωποι με μεγάλα βάρη θλίψεων, και άλλοι με λιγότερα. Αυτοί με τα πολλά μπορούν να τα σηκώσουν και τους χρειάζονται, όπως κρίνει η σοφία του Θεού.
Ύστερα από αυτά που είπαμε, βγαίνουν δύο πρακτικά συμπεράσματα. Όταν μια καινούργια θλίψη παρουσιάζεται στο προσκήνιο, δεν πρέπει να μας καταλαμβάνει φόβος και πανικός. Δεν πρέπει να μας διακρίνει εκείνο το πνεύμα που παρατηρήσαμε στους μαθητές του Κυρίου μέσα στη βάρκα, την ώρα της τρικυμίας. "Κύριε, χανόμαστε". Ποτέ στο στόμα μας δεν πρέπει να βρεθεί αυτή η λέξη. Ποτέ το πιστό παιδί του Θεού δεν χάνεται. Αν πούμε κάτι τέτοιο είναι σαν να αρνούμαστε όλα όσα είπε ο Κύριος, όλες τις επαγγελίες Του. Μπορούν να υπάρχουν κύματα, τρικυμίες, απειλές. Αυτό είναι φυσικό. Και είναι θλίψεις. Μα όλα αυτά είναι στα χέρια κάποιου, που ελέγχει τα πάντα. Και Αυτός μας αγαπά. Και αυτός είναι ο Πατέρας μας.
Και είναι και κάτι άλλο, που δεν πρέπει ποτέ να μας ξεφύγει. Ο Θεός που επέτρεψε αυτή τη θλίψη, στο τέλος, οπωσδήποτε, θα μας χαρίσει και τη νίκη. Η δε νίκη, δεν είναι τίποτα άλλο από το να πεις δόξα στον Θεό, ενώ θα βρίσκεσαι σε τόσο δύσκολη θέση. Και τη νίκη την περιμένει ο Θεός. Και τη ζητά. Γιατί μας δίνει όλα όσα χρειάζονται, για να έχουμε ευλογημένα αποτελέσματα.
Υπάρχουν όρια στη θλίψη. "Δεν θα σας αφήσω να πειρασθείτε παραπάνω απ’ όσο μπορείτε". Και το πόσο μπορούμε, δεν το ξέρουμε εμείς. Μόνο ο Θεός το γνωρίζει αυτό. Δεν είμαστε τόσο ανόητοι, να βγούμε προκλητικοί έξω και να φωνάζουμε: "Θεέ, ρίξε απάνω μου όσες θλίψεις θέλεις. Εγώ είμαι ένας βράχος". Αντίθετα, σύμφωνα με την υποδειγματική προσευχή του Κυρίου, λέμε: "Μη εισενέγκεις ημάς εις πειρασμόν…" Εμείς έχουμε συναίσθηση της αδυναμίας μας, και με αυτόν τον τρόπο αντιμετωπίζουμε τις καταστάσεις αυτές.
Επίσης, τα όρια των θλίψεων είναι χρονικά. Στην Αποκάλυψη λέει: "Θα έχεις θλίψη δέκα ημερών…" Μετρημένες είναι οι μέρες των θλίψεων. Μια θλίψη που έρχεται στη ζωή μας, δεν θα βαστάξει για πάντα. Θα έλθει μια μέρα που θα περάσει και θα φύγει. Ο λόγος του Θεού μας λέει, πως μετά από τη θλίψη θα μας χαρίσει "την έκβαση". Θα επακολουθήσει μια περίοδος ησυχίας, μια ανάπαυλα, ώσπου να προετοιμασθούμε για την καινούργια θλίψη.
Πολλές φορές, εμείς προσπαθούμε να συντομεύσουμε τα χρονικά όρια των θλίψεων. Να τα ψαλιδίσουμε. Να βρούμε τρόπους που να τα αποτρέψουμε. Το καλύτερο είναι να τα αφήσουμε όλα στην αγάπη και στη σοφία του Θεού. Εκείνος τα έχει κανονίσει όλα με τον άριστο τρόπο. Δεν είναι ανάγκη να γνωρίζουμε όλες τις λεπτομέρειες. Τις γνωρίζει Εκείνος. Και αυτό, για μας, είναι αρκετό. Το μέρος το δικό μας είναι, στη διάρκεια των θλίψεων να ζητούμε από τον Θεό υπομονή, και ξεχωριστή χάρη για να μη διασαλευτεί η χαρά και η ειρήνη της ψυχής μας.
Και όλα αυτά τα λέμε, ώστε όταν θα βρεθούμε σε θλίψη, να έχουμε χαρά και ειρήνη Θεού, ακόμη και καύχηση. Και τότε δίνεται η πιο μεγάλη, και δυνατή μαρτυρία...
Χρήστου Φραγκόπουλου.
Αυτές τις μέρες πολλοί συμπατριώτες μας, συνηθίζουν να νηστεύουν ή να πούμε σωστότερα να κάνουν μία επιλεκτική διατροφή, αποφεύγοντας να φάνε τρόφιμα ζωικής προέλευσης, αφού η νηστεία - όπως περιγράφεται στην Αγία Γραφή - σημαίνει απόλυτη αποχή από την τροφή, είτε για μία μέρα ή για περισσότερες μέρες. Μερικοί θεωρούν τη νηστεία μία καλή ευκαιρία για αποτοξίνωση, η οποία όπως επιβεβαιώνουν οι γιατροί είναι πολύ ωφέλιμη για το σώμα. Όμως γιατί νηστεύουμε; Για το σώμα μας, ή για την ψυχή μας; Και ποια είναι τα χαρακτηριστικά της αληθινής νηστείας, που ο ίδιος ο Θεός μας συστήνει; Ποια είναι η νηστεία που Τον ευαρεστεί και είναι ευπρόσδεκτη από Αυτόν; Στο κεφάλαιο 58:6-7 του προφήτη Ησαΐα, που είναι απόλυτα κατατοπιστικό στο θέμα της νηστείας, απαντάει σε όλα αυτά τα ερωτήματα ο ίδιος ο Κύριος: "Η νηστεία την οποίαν εγώ εξέλεξα, δεν είναι αύτη; το να λύης τους δεσμούς της κακίας, το να διαλύης τα βαρέα φορτία, και το να αφήνης ελευθέρους τους καταδεδυναστευμένους, και το να συντρίβης πάντα ζυγόν; Δεν είναι το να διαμοιράζης τον άρτον σου εις τον πεινώντα, και να εισάγης εις την οικίαν σου τους αστέγους πτωχούς; όταν βλέπης τον γυμνόν, να ενδύης αυτόν";
Άρα αυτός που νηστεύει, οφείλει να συνοδεύει τη νηστεία του με μία συγκεκριμένη θέση καρδιάς, καθώς και με ανάλογα έργα, γιατί αλλιώς η νηστεία μας δεν εισακούγεται. "Διά τι ενηστεύσαμεν, λέγουσι, και δεν είδες; εταλαιπωρήσαμεν την ψυχήν ημών, και δεν εγνώρισας"; Και ο Θεός απαντά: "Ιδού, εν τη ημέρα της νηστείας σας ευρίσκετε ηδονήν, και καταθλίβετε πάντας τους μισθωτούς σας. Ιδού, νηστεύετε διά δίκας και έριδας, και γρονθίζετε ασεβώς, μη νηστεύετε, καθώς την σήμερον, διά να ακουσθή άνωθεν η φωνή σας". Ησαΐας 58:3-4
Η νηστεία σαν σκοπό, έχει να ταπεινωθούμε όχι μόνο σωματικά, αλλά κυρίως πνευματικά μπροστά στον Θεό, και μάλιστα όπως μας επισημαίνει ο ίδιος ο Ιησούς Χριστός "εν τω κρυπτώ", ώστε οι προσευχές και οι δεήσεις μας, να εισακουστούν και ν’ απαντηθούν - στο χρόνο τους - από τον Θεό, "και ο Πατήρ σου ο βλέπων εν τω κρυπτώ, θέλει σοι ανταποδώσει εν τω φανερώ", Ματθαίος 6:17-18.
Υπάρχει φυσικά και η περίπτωση, που η νηστεία είναι φανερή σ’ έναν κύκλο ανθρώπων, όταν γίνεται "εκ συμφώνου" μεταξύ δύο ή περισσοτέρων ατόμων.
Πέρα από την αποχή από το φαγητό, αυτό που πρέπει πρωτίστως να προσέξουμε είναι η αποχή από την κακία, την υποκρισία, την κατάκριση, την ασπλαχνία προς τους γύρω μας, την υπερηφάνεια και ένα σωρό άλλες ελλείψεις και αμαρτίες, που καθημερινά ανακαλύπτουμε μέσα μας.
Η νηστεία είναι μια ευκαιρία να ανασύρουμε τα ελαττώματά μας και να τα φέρουμε μπροστά στον Θεό, ζητώντας Του να μας απαλλάξει από αυτά. Και πάντα να θυμόμαστε ότι δεν μας δικαιώνει η νηστεία, αλλά η αγάπη του Θεού, που βλέπει την πρόθεση της καρδιάς μας. Ας μην ξεχνάμε ποιο είναι το θέλημα του Θεού: " Έλεος θέλω, και ουχί θυσίαν", Ματθαίος 9:13.
Στην παραβολή του Φαρισαίου και του τελώνη, Λουκάς 18:9-14, ενώ ο πρώτος νήστευε "δις της εβδομάδος", αυτό γεννούσε μέσα του όχι ταπείνωση, αλλά αυτοδικαίωση. Δηλαδή δεν νήστευε γιατί ένιωθε ανάξιος ενώπιον του Θεού, αλλά αντιθέτως, ένιωθε άξιος μπροστά στον Θεό, επειδή νήστευε! Ενώ ο τελώνης, που δε νήστευε και δεν έπραττε τα του Θεού, είχε επίγνωση της αμαρτωλότητάς του και με ταπείνωση και συντριβή στην καρδιά, "μακρόθεν ιστάμενος, δεν ήθελεν ουδέ τους οφθαλμούς να υψώση εις τον ουρανόν, αλλ’ έτυπτεν εις το στήθος αυτού". Γι’ αυτό και η προσευχή του: "Ο Θεός, ιλάσθητί μοι τω αμαρτωλώ", ήταν ευπρόσδεκτη από τον Κύριο περισσότερο, παρά του Φαρισαίου, όπως μας βεβαιώνει ο ίδιος ο Ιησούς Χριστός.
Η ευπρόσδεκτη από τον Θεό νηστεία και προσευχή, έχει δυναμικά αποτελέσματα στη ζωή του πιστού. Κινεί τα σπλάχνα και το χέρι του Θεού, να ενεργήσει ευεργετικά σε κάθε ανάγκη μας, κάνοντας χάρη στις όποιες αδυναμίες μας. Η νηστεία είναι ένα από τα πιο δυνατά όπλα του Χριστιανού.
Όταν νηστεύεις και η καρδιά σου και η ζωή σου έχουν τη θέση που ο Θεός θέλει, τότε… "Τότε το φως σου θέλει εκλάμψει ως η αυγή, και η υγιεία σου ταχέως θέλει βλαστήσει· και η δικαιοσύνη σου θέλει προπορεύεσθαι έμπροσθέν σου· η δόξα του Κυρίου θέλει είσθαι η οπισθοφυλακή σου. Τότε θέλεις κράζει, και ο Κύριος θέλει αποκρίνεσθαι· θέλεις φωνάζει, και εκείνος θέλει λέγει, Ιδού εγώ", Ησαΐας 58:8-9.
Η νηστεία είναι μια ξεχωριστή ευκαιρία να συγχωρήσουμε, ώστε να συγχωρηθούμε, να σπλαχνισθούμε, ώστε να μας σπλαχνισθεί ο Θεός, να ελεήσουμε, ώστε να ελεηθούμε, να συμφιλιωθούμε μεταξύ μας, ώστε να συμφιλιωθεί και ο Θεός μαζί μας δια του Ιησού Χριστού.
"Θυσίαι του Θεού είναι πνεύμα συντετριμμένον· καρδίαν συντετριμμένην και τεταπεινωμένην, Θεέ, δεν θέλεις καταφρονήσει", Ψαλμός 51:17...
Χριστιανοί στις μέρες μας.
Μπροστά στα μάτια μας καθημερινά βρίσκεται σε εξέλιξη ένας αδυσώπητος αγώνας. Ένας πόλεμος σε ένα πεδίο μάχης, κατάλληλα εκλεγμένο από αυτόν που κήρυξε τον πόλεμο αυτό. Ένας πόλεμος που ξεκίνησε χιλιάδες χρόνια πριν, όταν ο εχθρός του Θεού και εχθρός του ανθρώπου, ο απαρχής ανθρωποκτόνος διάβολος, πλησίασε την Εύα και τον Αδάμ στον κήπο της Εδέμ με ένα μόνο σκοπό. Να τους σκοτώσει. Πολεμώντας την αλήθεια.
Ήταν η αμαρτία που έφερε το θάνατο, ως νέα τραγική πραγματικότητα στη ζωή του ανθρώπου, που μπήκε ανάμεσα και τον χώρισε, από τον Θεό Δημιουργό του. Η ανυπακοή στην εντολή Εκείνου που τον αγάπησε ήταν που στάθηκε εμπόδιο, χώρισμα και φραγμός σε οποιαδήποτε σχέση του πεσμένου ανθρώπου με τον Άγιο Θεό.
Όμως τίποτα από αυτά δεν θα μπορούσε να συμβεί, αν κάποιος δεν διαστρέβλωνε την αλήθεια, δεν την έκρυβε, και δεν την αλλοίωνε. "Στ’ αλήθεια, έτσι σας είπε ο Θεός"; Γένεση 3:1. Με τα λόγια αυτά ξεκίνησε η εξαπάτηση του ανθρώπου, και ο πόλεμος ενάντια στον Θεό μεταφέρθηκε στην καρδιά του δημιουργήματός Του. Ένας πόλεμος που συνεχίζεται με αμείωτη ένταση μέχρι σήμερα. Ένας πόλεμος που εξελίσσεται, και αλλάζει μορφή ανάλογα με τις ανάγκες και τις συνθήκες. Ένας πόλεμος που θα συνεχίζεται μέχρι την οριστική και τελειωτική νίκη της Αλήθειας, του σπέρματος της γυναικός Γένεση 3:15, που μπορεί ο πατέρας του ψέματος Ιωάννης 8:44, να του κέντησε την πτέρνα, αλλά Αυτός θα του συντρίψει το κεφάλι Γένεση 3:15.
Σε αυτό τον πόλεμο ενάντια στην αλήθεια, ο εχθρός των ψυχών μας, έχει επιστρατεύσει διάφορες και διαφορετικές στρατηγικές. Είναι δε οι τεχνικές και οι τακτικές μελετημένες, και τα μέτωπα της επίθεσης πολλά, με μόνο στόχο το αποτέλεσμα να είναι εγγυημένο.
Στις μέρες μας, που είναι μέρες κακές και πονηρές, η πολεμική του εχθρού ενάντια στην Αλήθεια του Ευαγγελίου του Ιησού Χριστού, έχει ξεδιπλωθεί ακόμα περισσότερο, με στόχο "να πλανήσει, ει δυνατόν, και τους εκλεκτούς" Ματθαίος 24:24. Μία νέα τέτοια επιθετική τακτική του εχθρού ενάντια σε αυτούς που επιζητούν και αγαπούν την αλήθεια, φανερώθηκε μπροστά στα μάτια μου, και κυριολεκτικά με ξάφνιασε. Δεν ισχυρίζομαι ότι τώρα για πρώτη φορά εκδηλώθηκε, όμως τώρα την αντιλήφθηκα, την είδα με τα μάτια μου, και πραγματικά απόρησα με τη λύσσα του εχθρού που "σαν λιοντάρι ωρυόμενο περιέρχεται, ζητώντας ποιον να καταπιεί", Α' Πέτρου 5:8.
Στη σκέψη αρκετών, ο εχθρός δουλεύει μέσα από τον κόσμο της άρνησης και της αμαρτίας. Σημείο όμως των καιρών του τέλους, είναι πως η επίθεση πια οργανώνεται και εκτελείται και εκ των έσω. Άνθρωποι που μιλούν ή θέλουν να μιλούν για την αλήθεια, άνθρωποι που φαίνεται να υπηρετούν την αλήθεια, στην πραγματικότητα όμως την πολεμούν και την αποδυναμώνουν.
Πολεμώντας την Αλήθεια ο διάβολος προσπάθησε αρχικά να την διακωμωδήσει, μετά να την αποσιωπήσει, αργότερα να την πνίξει στο αίμα των μαρτύρων του Ιησού Χριστού, να την αποκρύψει, να την διαστρεβλώσει, στη συνέχεια να την μολύνει με τη σάρκα και την αμαρτία. Προσπάθησε και προσπαθεί να πείσει τον άνθρωπο, ότι μπορεί να έχει και τα δύο, και τον Θεό και τον κόσμο της αμαρτίας.
Πολλές φορές ο εχθρός του Θεού και των ψυχών μας, χρησιμοποίησε τις παραπάνω μεθόδους και τις χρησιμοποιεί ακόμα. Τα δε αποτελέσματα, για αυτόν είναι ικανοποιητικά, αν όχι εξαιρετικά.
Και όμως η Αλήθεια επέζησε. Και όμως η Αλήθεια διατηρήθηκε. Αν ψάξει κάποιος μπορεί ακόμα να την δει, να την ακούσει, να την ανακαλύψει. Μπορεί να μην είναι με τους πολλούς, να μην είναι για τους πολλούς, μπορεί ακόμα να μην προβάλλεται, αντίθετα περιφρονείται, όμως αυτά ακριβώς είναι τα χαρακτηριστικά της. Εκείνος που είναι η Αλήθεια άλλωστε το είπε ξεκάθαρα. Ο δρόμος ο δικός Του είναι τεθλιμμένος και η πόρτα που οδηγεί σε αυτόν είναι στενή. Και λίγοι είναι "οι ευρίσκοντες αυτήν", Ματθαίος 7:14. Οι λίγοι. Οι πάντα λίγοι. Οι εκλεκτοί. Αυτοί που θέλησαν, αυτοί που ζήτησαν, που βρήκαν, που αγάπησαν, που έζησαν, που ζουν αυτό ακριβώς. Τη στενή πύλη και την τεθλιμμένη οδό, που είναι όμως ο δρόμος της Ζωής.
Ο εχθρός όμως είναι αδίστακτος. Το λιοντάρι που μας περιέρχεται, διψά για ακόμα περισσότερο αίμα, για ακόμα περισσότερες ψυχές, για τις ψυχές των εκλεκτών, αυτών που ξέφυγαν από τους πολλούς, που διαχώρισαν τη θέση τους από τους υπόλοιπους, και ρίχνει ένα δίχτυ ψέματος, που μοιάζει, που φαίνεται όμοιο με την αλήθεια, αλλά δεν είναι.
Στη φαρέτρα του ψέματος προστίθεται ένα ακόμη δηλητηριώδες βέλος. Ούτε ο διωγμός, ούτε η απόκρυψη, ούτε η αποκρουστική σύμμειξη με τον κόσμο της αμαρτίας, αλλά κάτι άλλο. Είναι ίσως το τελικό όπλο, το απόλυτο όπλο στα χέρια ενός αδίστακτου εχθρού, που το χρησιμοποιεί με την πρόθυμη συνεργασία των ίδιων των θυμάτων του.
Η αλήθεια που δεν είναι αλήθεια, καθώς μένει στα λόγια, στις προθέσεις, στις δογματικές θέσεις, και στα αποδυναμωμένα κηρύγματα. Αυτό είναι το νέο όπλο. Μία αλήθεια χωρίς αλήθεια, μία αλήθεια χωρίς δύναμη, που μένει εκεί, σε κενά λόγια, που μπορεί να είναι σωστά, όμως δεν επεκτείνονται, δεν αγκαλιάζουν την υπόλοιπη ζωή, και τις εκδηλώσεις της.
Μιλάμε για αλήθεια, και στη ζωή μας υπάρχει το ψέμα. Μιλάμε για άγια ζωή, ξεχωρισμένη από την αμαρτία, και όμως η ζωή μας ξεχειλίζει από παντού συμμόρφωση, και συμβιβασμό με το πνεύμα του κόσμου, και τις επιταγές του.
Μιλάμε για απόλυτη αφιέρωση, αφοσίωση, προσκόλληση στον Κύριο, και στην αμέσως επόμενη στροφή της ζωής μας, φανερώνεται η αγάπη για τον εαυτό μας, τη βολή μας, το συμφέρον μας. Λέμε πως θέλουμε να είναι ο Θεός στο κέντρο της καρδιάς μας, όμως η πραγματικότητα Τον αποκαλύπτει ως ένα παρακατιανό, ολιγαρκή αλλά οπωσδήποτε απαραίτητο, για την ικανοποίηση των επιθυμιών μας πάντα, δορυφόρο.
Μιλάμε για την αγάπη μας για τον Θεό, αλλά στην πραγματικότητα αγαπούμε τα δώρα Του, τις ευλογίες Του και τις χορηγίες Του. Μιλάμε για υπακοή στο νόμο και τις εντολές του Ιησού Χριστού, όμως αυτό που κάνουμε είναι να τις φέρνουμε στα δικά μας μέτρα, δικαιώνοντας τους εαυτούς μας και τα δικά μας, καταδικάζοντας παράλληλα τους υπόλοιπους.
Συζητάμε για την αμαρτία, την καθαρότητα, τον αγιασμό, και μένουμε στα έξω, σε αυτά που φαίνονται, ξεχνώντας το σημαντικότερο, το μόνο, τον καθαρισμό της καρδιάς μας, από όπου προέρχονται οι εκβάσεις, οι εκδηλώσεις δηλαδή της ζωής μας, Παροιμίες 4:23. Διακηρύττουμε ότι έχουμε Κύριο, και δεν είμαστε εμείς κύριοι του εαυτού μας, ακριβώς όμως δίπλα ρίχνουμε απρόθυμα σε Αυτόν, που ανερυθρίαστα καλούμε Κύριο, λίγα μόνο ψίχουλα από το χρόνο μας, τις δυνάμεις μας, τις προτεραιότητες και το πρόγραμμά μας. Και όχι μόνο αυτό, αλλά απαιτούμε και άμεση ανταπόδοση για τη "μεγάλη μας θυσία".
Μιλάμε για ταπείνωση και συντριβή μπροστά στον Θεό, για εκζήτηση του θελήματός Του, όμως αμέσως μετά απλώνουμε το χέρι μας να πάρουμε, να αρπάξουμε αυτό που από την αρχή μας είχε γυαλίσει. Πιστεύουμε σε έναν Θεό που βλέπει και ερευνά καρδιές, αλλά η ζωή μας φανερώνει πως μας αρκεί μόνο να τακτοποιήσουμε, κατά το αρεστό σε εμάς, τον τρόπο που φαινόμαστε στα μάτια των γύρω μας.
Μιλάμε για αγάπη, συγχώρεση και ειρήνη με τον Θεό, δυσκολευόμαστε όμως ακόμα και να καθίσουμε στο ίδιο τραπέζι με κάποιον, που ενδεχομένως άδικα μας έβλαψε.
Μιλάμε, μιλάμε, μιλάμε…
Όμως αυτό δεν αρκεί. Όσο δυνατά και αν υψώσουμε τη φωνή μας, με όσους και αν ενώσουμε τις δυνάμεις μας. Γιατί πάντα ακριβώς δίπλα θα υπάρχει η ζωή μας. Με τις επιλογές μας, με το περπάτημά μας, με την ασυνέπειά μας.
Και αν αυτές οι δύο φωνές δεν συμφωνούν, το τελικό αποτέλεσμα θα είναι μία παραφωνία, ένα ψέμα, ένα μεγάλο λάθος.
Η αληθινή ζωή του Ιησού Χριστού της Καινής Διαθήκης, είναι μια ζωή πλούσια και όμορφη. Είναι η ζωή του Χριστού οπωσδήποτε ελκυστική. Η ζωή αυτή έχει και θέσεις, όπως και αρχές, έχει νόμους και αξίες, θεμελιωμένες και κατοχυρωμένες στον Λόγο του Θεού. Δεν παύει όμως να είναι ζωή, ζωή που βιώνεται, ζωή που δεν αντιγράφεται, αλλά ζωή που συνεχώς δοκιμάζεται, που διαρκώς αξιολογείται Β' Κορινθίους 13:5. Γι’ αυτό και όποιος θέλει αυτή τη ζωή, δεν αρκεί μόνο να συμφωνήσει, να παραδεχτεί και να αναπαράγει τις αρχές και τις θέσεις της, γενόμενος "κενόδοξος" και οδηγούμενος σε επικίνδυνα μονοπάτια για την ίδια του την ψυχή Γαλάτας 5:26. Πρέπει οπωσδήποτε να τη ζήσει, ολόκληρη, από την αρχή ως το τέλος.
Όμορφη, πλούσια και ελκυστική είναι η ζωή του Χριστού, αλλά και ζωή που απαιτεί το υπέρτατο κόστος, τον πολυαγαπημένο μας εαυτό. Μόνο οι συσταυρωμένοι, και συναναστημένοι με τον Χριστό, μπορούν να ζουν και να απολαμβάνουν τη ζωή Του. Γαλάτας 2:20. Αν όχι, τότε απλά περιοριζόμαστε σε αυτό που επέλεξε η καρδιά μας, εξαπατώντας τους εαυτούς μας, αλλά και πολεμώντας την αλήθεια, πολεμώντας τον ίδιο τον Θεό.
Σε έναν κόσμο όπου βασιλεύει πλήρως το ψέμα και η αμαρτία, ίσως φαντάζει αρκετό το να μιλάς έστω για την αλήθεια, το να υποστηρίζεις και να στοιχίζεσαι πίσω από σωστές αρχές και διατυπωμένες θέσεις. Μπροστά όμως σε έναν τέτοιο Θεό, έναν Θεό άπειρης αγάπης, ελέους και μακροθυμίας, που είναι όμως Θεός ζηλότυπος, οφείλουμε να φωνάξουμε, οφείλουμε να διαμαρτυρηθούμε, ότι όχι, δεν φτάνει αυτό. Δεν αρκεί να μιλάει κανείς, να γράφει, να κηρύττει, να παραδέχεται, να συμφωνεί, όταν η ζωή του λέει άλλα, όταν το περπάτημά του μαρτυρεί τα αντίθετα. Και η ζωή μας πάντα έχει δυνατότερη φωνή.
"Εσείς είστε το φως τού κόσμου. Πόλη που βρίσκεται επάνω σε βουνό, δεν μπορεί να κρυφτεί". Ματθαίος 5:14...
"Ο Δανιήλ έβαλεν εν τη καρδία αυτού να μη μιανθή από των εδεσμάτων του βασιλέως, ουδέ από του οίνου τον οποίον εκείνος έπινε". Δανιήλ 1:8
"Δεν δύνασθε να ήσθε μέτοχοι της τραπέζης του Κυρίου και της τραπέζης των δαιμονίων". Α' Κορινθίους 10:21
Μιλάμε για το θέμα της αμαρτίας, με πολύ μελανά χρώματα και βαθιές αναλύσεις, και είναι πολύ σωστό να το κάνουμε. Η αμαρτία σκοτώνει την ψυχή και το σώμα, δηλητηριάζει και πυρπολεί τη σχέση του ανθρώπου με τον Θεό. Η ζωή της αμαρτίας συνοδεύεται από αιώνια, αμετάκλητη απώλεια. Φέρνουμε παραδείγματα, προσπαθούμε να περιγράψουμε γλαφυρά και ανάγλυφα, με πολλές εικόνες και παραδείγματα, υψώνουμε τη φωνή μας, καλούμε τους ανθρώπους να απέχουν, να ξυπνήσουν, να προσέχουν τον κόσμο της αμαρτίας. Πέρα για πέρα σωστά όλα αυτά. Όμως η πραγματικότητα είναι μάλλον διαφορετική. Οι επιλογές που έχουμε δεν είναι πολλές. Δύο τραπέζια είναι μπροστά μας, και καλούμαστε να συλλογιστούμε, να ζυγίσουμε, να προκρίνουμε, και να απλώσουμε το χέρι να κάνουμε δικό μας αυτό που επιλέξαμε με την καρδιά μας.
ΠΡΟΣΦΟΡΑ ΚΑΙ ΖΗΤΗΣΗ.
Η ιστορία είναι απλή, η ίδια για όλους τους ανθρώπους. Γεννιόμαστε και ξοδεύουμε ένα μεγάλο μέρος τη ζωή μας, περιδιαβαίνοντας το μεγάλο "παζάρι", το γεμάτο προσφορές, καλέσματα, υποσχέσεις. Μοιάζει με ένα κατάφορτο τραπέζι, στολισμένο, ελκυστικό, σαν αυτά που έχουν στους πολύ πλούσιους γάμους, που δεν ξέρεις από πού να αρχίσεις, και δύσκολα βρίσκεις τη δύναμη να σταματήσεις… Ο κόσμος, οι επιθυμίες της σάρκας, η δίψα της απόκτησης, τα καλέσματα του εγωισμού, η εκθαμβωτική γνώση, η τόσα πολλά υποσχόμενη επιστήμη, οι θρησκείες, ο λαμπερός κόσμος της προβολής, της ανάδειξης, και της κατάκτησης… Ένας κόσμος ολόκληρος στα πόδια μας, και εμείς να επεξεργαζόμαστε και να επιλέγουμε. Ο Κύριος συνήθως "δίνει χρόνο" σε όλους τους ανθρώπους να δοκιμάσουν, να γευθούν, να σταθμίσουν και τελικά να προκρίνουν.
Ανάμεσα στις ποικίλες προσφορές και τα καλέσματα του κόσμου, υπάρχει και η προσφορά της σωτηρίας του Ιησού Χριστού. Το δικό Του τραπέζι, με τη δική Του πρόταση. Δεν είναι περίλαμπρο και καταστόλιστο όπως το τραπέζι του κόσμου. Αυτό το τραπέζι έχει άλλο προσανατολισμό. Είναι πολύ διαφορετικές οι αξίες που έχει επάνω του. Είναι τελείως διαφορετική η φύση της προσφοράς του. Απευθύνεται στην ψυχή του ανθρώπου, στο αιώνιο μέλλον του. Εκεί θα βρει ο άνθρωπος την προσωπικότητα του Θεού, το χαρακτήρα Του, το σκεπτικό Του, την αλήθεια Του, το φως Του, τη δικαιοσύνη Του, την αγάπη Του, το θέμα της αμαρτίας να αναλύεται, το σοφό και τέλειο θέλημά Του, τις υποσχέσεις Του, τις αποκαλύψεις Του, την προσφορά της σωτηρίας Του από τον αιώνιο θάνατο. Ένας άλλος, τελείως διαφορετικός κόσμος. Ο κόσμος της αγάπης του Θεού για τον άνθρωπο.
Κάθε άνθρωπος που έρχεται σ’ αυτή τη ζωή, είναι υποχρεωτικό να επιλέξει, και να ακολουθήσει την επιλογή της καρδιάς του. Προσοχή εδώ. Δεν μπορεί να μείνει αμέτοχος, αδιάφορος, αλλά εξίσου δεν μπορεί να κάθεται και στα δύο τραπέζια, και να συμμετέχει επιλεκτικά από λίγο και στις δύο προσφορές. Πίσω από κάθε τραπέζι υπάρχει κύριος συγκεκριμένος, που έχει οργανώσει τη δική του προσφορά, με στόχο να ελκύσει την ψυχή, και να την κατευθύνει στη δική του συγκεκριμένη αιώνια κατάληξη. Είναι ο Σατανάς, ο "απ’ αρχής ανθρωποκτόνος διάβολος", που μισεί τον άνθρωπο, και θέλει την αιώνια απώλειά του. Και είναι και ο Θεός, ο Κύριος, που αγαπά τον άνθρωπο, και θέλει τη σωτηρία του από την αμαρτία, και την αιώνια χαρά και δόξα στη Βασιλεία Του.
Έτσι όπως τα παρουσιάζουμε απλά στην περιγραφή μας, δεν ανταποκρίνονται απόλυτα στην πραγματικότητα. Οι εικόνες και οι περιγραφές της Αγίας Γραφής στην Παλαιά Διαθήκη είναι ιδιαίτερα αποκαλυπτικές. Ο Σεδράχ, ο Μισάχ και ο Αβδενεγώ, μαζί με τον προφήτη του Θεού τον Δανιήλ, έβαλαν στην καρδιά τους να μη μολυνθούν από τα συμπόσια του βασιλιά Ναβουχοδονόσορα, όχι μόνο γιατί προέρχονταν από τις ειδωλολατρικές θυσίες, αλλά και γιατί στα συμπόσια αυτά ήταν έκδηλη η έκχυση της αμαρτίας, της λατρείας της σάρκας, της λατρείας των ειδώλων. Όποιος συμμετείχε στο φαγητό, συμμετείχε και σε όλα όσα οργάνωνε η αυλή του Βασιλιά για να τιμήσει τους έμπιστους αξιωματούχους του. Τα πιστά αυτά παιδιά δεν είπαν ένα απλό και εύκολο όχι σε κάποια φαγητά, αλλά απείχαν από μία συγκεκριμένη ζωή, καταδικάζοντας και αρνούμενοι την ειδωλολατρία του παλατιού του Ναβουχοδονόσορα. Καθόλου μικρό και καθόλου εύκολο.
ΜΙΑ ΚΙΝΗΣΗ ΜΕ ΑΙΩΝΙΕΣ ΣΥΝΕΠΕΙΕΣ.
Ας προσέξουμε ιδιαίτερα τούτο το σημείο. Πολλοί συμφωνούν με το κήρυγμα για το τρομερό πρόσωπο της αμαρτίας, όμως έχουν κατά νουν μία επιλεκτική απόρριψη της αμαρτίας. Αυτό και εφαρμόζουν στη ζωή τους. Η καρδιά τους έχει ήδη επιλέξει ποια στοιχεία του κόσμου θα κρατήσουν, και ποια θα απορρίψουν. Δεν ξέρουν όμως ότι στα συμπόσια του βασιλιά μαζί με το φαγητό, είχε και λατρεία των ειδώλων, και λατρεία της σάρκας, και λατρεία του Σατανά. Αν ήθελες να συμμετέχεις στα συμπόσια, θα συμμετείχες σε όλα αυτά, και πολλά ακόμα. Και όταν έλεγες όχι στα εδέσματα του βασιλιά, ήταν σα να έλεγες όχι στον ίδιο το βασιλιά, κάτι που είχε πολύ σκληρές συνέπειες. Κάποιος έλεγε "η αμαρτία πάει πακέτο", και εννοούσε ότι καμιά αμαρτία ποτέ δεν υπήρξε μόνη της. Στη ζωή της αμαρτίας και για κάθε αμαρτία, υπάρχει πριν και μετά την αμαρτία.
Η εικόνα των δύο τραπεζιών είναι πολύ απλή, αλλά και χαρακτηριστική. Δύο τόσο διαφορετικά τραπέζια, κατάφορτα με προσφορές, με υποσχέσεις, δύο πραγματικά διαφορετικοί κόσμοι. Ερχόμαστε σ’ αυτή τη ζωή για να διαλέξουμε πού θα σταματήσουμε με την καρδιά μας, πού θα απλώσουμε το χέρι, σε ποιο απ’ τα δύο τραπέζια θα τραβήξουμε την καρέκλα για να κάτσουμε, να ανήκουμε, να γεμίσουμε τη ζωή μας. Την ίδια ώρα που επιλέγουμε τραπέζι, χωρίς να το ’χουμε ίσως απόλυτα συνειδητοποιήσει, επιλέγουμε και κύριο να ανήκουμε, και να υπηρετούμε στη ζωή μας, επιλέγουμε και αιωνιότητα.
Πρέπει να τονίσουμε ότι, όσο σημαντικό είναι να προσέξουμε να μην επιλέξουμε το τραπέζι με τις προσφορές της ανομίας της αμαρτωλής ζωής του κόσμου, άλλο τόσο σημαντικό - ίσως και περισσότερο - είναι να μην προσπαθήσουμε να κάνουμε συγχώνευση των δύο τραπεζιών σε ένα, δικής μας επινόησης, επιλέγοντας από το καθένα αυτά που μας εξυπηρετούν και μας βολεύουν. Τίποτα δεν σιχαίνεται ο Κύριος περισσότερο από ότι το χλιαρό, το ανάμεικτο, το χαλαρό, το γκρίζο, το περίπου… Το απορρίπτει ασυζητητί και πάει παρακάτω...
Δεν υπάρχει λέξη, που να κουβαλά στην πλάτη της πιο πολύ γέλιο και ειρωνεία από την αμαρτία. Την αντιμετώπισαν οι άνθρωποι χλευαστικά, πότε θεωρώντας την σαν μέσο εκμετάλλευσης των αδύνατων, ή άλλοτε σαν καταφύγιο της ψυχικής αδυναμίας και των συμπλεγμάτων. Στη δική μας εποχή, η αμαρτία περιορίστηκε μόνο στη λογοτεχνία, και στην περιοχή της θρησκείας. Θεωρείται παράταιρη με την πρόοδο της επιστήμης, και τα διαστημικά της ταξίδια. Απαρχαιωμένη έννοια.
Αυτή η ξέφρενη πολεμική του ανθρώπου ενάντια στην αμαρτία, δεν έφερε κανένα αποτέλεσμα. Γιατί η αμαρτία υπάρχει, κυριαρχεί μέσα μας, γύρω μας, ανάμεσά μας, όσο κι αν κλείνουμε τα μάτια μας. Τα νοσοκομεία, οι φυλακές, τα δικαστήρια, τα σωφρονιστήρια, δεν είναι παρά καταϊδρωμένες προσπάθειες να περιστείλουν οι άνθρωποι τα δράματα, τα θύματα, τα τραγικά αποτελέσματα της αμαρτίας στη ζωή μας. Οι πόλεμοι, τα όπλα, το ψέμα, ο χωρισμός, η εκμετάλλευση, η αρρώστια, ο θάνατος είναι τα δακτυλικά αποτυπώματα της αμαρτίας, πάνω στον κόσμο που την περιφρονεί και την αρνείται, ενώ υποφέρει καθημερινά απ’ αυτήν.
«… Δούλευε μαζί του στο τσίρκο. Ήταν, θα λέγαμε, ο συνέταιρός του. Σαν έβγαινε νωχελικά απ’ το κοφίνι του και τυλιγόταν ναζιάρικα γύρω απ’ το κορμί του αφεντικού του, ξεσπούσαν σαν χείμαρρος τα χειροκροτήματα και έλουζαν τις αργές του κινήσεις. Χρόνια αυτή η δουλειά. Το ’χε μεγαλώσει από μικρό φιδάκι στα χέρια του, μέχρι να γίνει ένας τεράστιος βόας.
Μα κάποτε συνέβη το φοβερό. Ενώ οι ζητωκραυγές δονούσαν τη σκηνή, ο φακίρης ένιωσε ένα δυνατό σφίξιμο στο σώμα του. Κανονικά το φίδι τελειώνοντας το νούμερό του, έπρεπε να χαλαρώσει, αλλά αυτό τώρα άρχισε να σφίγγει… Μια πνιχτή κραυγή βγήκε από το στόμα του δύστυχου φακίρη, που κανένας δεν την άκουσε. Και ενώ όλα τα πλήθη ούρλιαζαν, έπεσε στο χώμα με λιωμένα όλα του τα κόκαλα νεκρός…»
Και συνεχίζεις να παίζεις με την αμαρτία, πότε κοροϊδεύοντας, πότε αμφιβάλλοντας, πότε φιλοσοφώντας. Στρουθοκαμηλικά χώνεις το κεφάλι σου στην άμμο της αδιαφορίας, και αρνείσαι την αμαρτία, και φλερτάρεις μαζί της. Και πρόσεξε. Όταν λέμε αμαρτία δεν εννοούμε τα ψέματα μικροψεματάκια, τα κλεμμένα της εφορίας τις πονηρές ματιές. Λάθος. Οι ρίζες προχωρούν πιο βαθιά. Τούτα εδώ είναι οι καρποί, τα αποτελέσματά της εγωιστικής άρνησης του ανθρώπου να δεχτεί Κύριο και οδηγό τον Θεό στη ζωή του. Έδιωξαν τη σοφία και την πολύτιμη αγάπη του Θεού κομπαστικά οι άνθρωποι, παραγκώνισαν το θέλημά Του επιδεικτικά από της ζωή τους, και τώρα θερίζουν, όλοι μας θερίζουμε τις φαρμακερές συνέπειες της αμαρτίας νύχτα και μέρα.
Να τι είναι αμαρτία: Να διαγράψεις τον Θεό από τη ζωή σου, και να ακολουθήσεις τα κέφια σου, τις πράξεις σου, τις ορέξεις σου, τη γνώμη σου, το συμφέρον σου, και τη λογική σου.
Να τι είναι σωτηρία από την αμαρτία: να σαρωθούν όλα αυτά τα αποτυχημένα στοιχεία από τη ζωή σου, και να μπει σ’ αυτή ο Κύριος, αφέντης και οδηγός ο Θεός. Το θέλημά Του να σε κατευθύνει νύχτα-μέρα σε δρόμους χαράς και επιτυχίας, σε μια ζωή καθαρή, ισορροπημένη, ζωή πραγματική, αιώνια, και πλούσια.
Αυτό ακριβώς σου χαρίζει ο Ιησούς Χριστός στον Σταυρό. Τη δύναμη να απαλλαγείς από το βάρος και την πίεση της αμαρτίας, και των αποτελεσμάτων της. Κοίταξε στον καθρέφτη το χαρακωμένο σου πρόσωπο, τις σκοτεινές λίμνες κάτω από τα μάτια σου, τα σουρωμένα φρύδια σου. Οι ώρες που πέρασες με κάποια χαρά μετριούνται στα δάχτυλα. Μια ζωή όλο πικρίλα και απογοητεύσεις. Ο Σταυρός του Ιησού Χριστού δείχνει ότι το πρόβλημα της αμαρτίας σου απασχολεί σοβαρά τον Θεό. Συμβαίνει το ίδιο και με σένα; Πονάς, θέλεις να απαλλαγείς από τις συνέπειές της; Στις σελίδες της Καινής Διαθήκης θα βρεις τον Θεό γεμάτο αγάπη να περιμένει με λαχτάρα να Τον καλέσεις. Θα δεις τον Ιησού Χριστό να πεθαίνει για σένα, αδιαμαρτύρητα. Θα αντικρίσεις έναν ολόκληρο Ουρανό να περιμένει με κρατημένη την αναπνοή, τη δική σου θέση στο πρόβλημα της αμαρτίας. Θα συνεχίσεις το τόσο επικίνδυνο παιχνίδι σου με την αμαρτία; Αν ποθείς τη λευτεριά που χαρίζει ο Χριστός, ζήτησέ Τον απλά τώρα. Όπου είσαι, όπως είσαι, όποιος κι αν είσαι, φώναξέ Του, κάλεσέ Τον. Μόνο Αυτός μπορεί να ξετυλίξει πάνω από το κορμί σου το βόα της αμαρτίας, που σ’ έχει σφιχταγκαλιασμένο και σε τραβάει στο θάνατο, ναι, στο θάνατο, φίλε μου! Και δεν το καταλαβαίνεις. Εκείνος είναι έτοιμος. Εσένα περιμένει...
Είναι ανάμεσα στα δομικά στοιχεία της ανθρώπινης φύσης μας. Ακούμε διάφορα, παρασυρόμαστε, εύκολα, άκριτα πολλές φορές τα απορροφούμε, τα αφομοιώνουμε, και ταυτιζόμαστε. Λέει ο κόσμος κρίση, λέμε κι εμείς κρίση. Επαναλαμβάνουμε μηχανικά, αντιδρούμε παρόμοια. Δεν είναι όμως ο καλύτερος δρόμος αυτός, ειδικά όταν πρόκειται για ένα τόσο μεγάλο και σοβαρό θέμα.
Θυμάμαι πάντοτε μία φράση, που από τότε που την συνάντησα σε ένα βιβλίο, επηρέασε καθοριστικά τη σκέψη μου, και την προσέγγισή μου στη ζωή και στους ανθρώπους. «Όλα αυτά που συμβαίνουν γύρω μας, οι εξελίξεις, η Ιστορία, η πορεία των πραγμάτων, αποκλείεται να είναι έργο ανθρώπινο. Είναι πολύ μεγάλα όλα αυτά που εξελίσσονται γύρω μας, για να τα αποδώσουμε σε ανθρώπους». Ίσως από τις πιο εύστοχες σκέψεις που ακούστηκαν ποτέ επάνω στη Γη.
Υπάρχουν δύο επίπεδα για να διαβάσει και να αναλύσει κάποιος τα όσα γίνονται γύρω μας, ανάμεσα στους ανθρώπους καθημερινά, αλλά και σε βάθος χρόνου. Το πρώτο επίπεδο είναι το ανθρώπινο, για κατανάλωση μεταξύ μας, θα έλεγα. Από ανθρώπους για ανθρώπους. Είναι το επίπεδο που του δίνω το όνομα, «κουβέντα να γίνεται». Θα πει ο ένας, θα συμπληρώσει ο άλλος, θα έχει γνώμη και ο τρίτος της παρέας. Φταίει εκείνος, ο άλλος, το άλλο, και αν είχαμε κάνει αυτό ή εκείνο, τώρα θα είχαμε, θα ήμαστε, δεν θα είχαμε.
Το άλλο επίπεδο είναι το υπερφυσικό, το υπερβατικό. Στα θεμέλια, στις ρίζες των γεγονότων, των εξελίξεων υπάρχει ο Θεός, τα σχέδιά Του, το θέλημά Του, τα όργανά Του, και ο Σατανάς με τα δικά του σχέδια και όργανα. Αυτά που βλέπουμε γύρω μας, δεν είναι απλές επιπόλαιες ανθρώπινες κινήσεις προς τη μία ή την άλλη κατεύθυνση. Υπάρχουν δυνάμεις που ενεργούν, υπερφυσικές, εξωανθρώπινες. Υπάρχει νους πίσω από τα γεγονότα, υπάρχει σχέδιο, στρατηγική και έλεγχος πλήρης, κι ας νομίζουμε εμείς οι άνθρωποι ότι μόνοι μας επιλέγουμε, αποφασίζουμε και ενεργούμε. Αυτά που γίνονται γύρω μας αποκλείεται να είναι έργο ανθρώπινο!
Δεν υπάρχει κρίση! Αυτό που λέμε κρίση στην πραγματικότητα έχει συμβεί δεκάδες φορές στην Ιστορία της ζωής του ανθρώπου, και θα ξανασυμβεί αν προλάβουμε. Κύκλοι ακμής και παρακμής στόχων, συστημάτων, επιδιώξεων. Κύκλοι σύνθεσης, διάλυσης, ανασύνθεσης. «Χρόνος είναι εις πάντα, και καιρός παντί πράγματι υπό τον ουρανόν». Εκκλησιαστής 3:1. Μία άπειρες φορές επιβεβαιωμένη, διαπίστωση του σοφού Σολομώντα. Είναι σαν να ετοιμάζεται να γίνει πόλεμος, και να ακούς να λένε, πω, πω, πρώτη φορά μας συμβαίνει κάτι τέτοιο, δεν έχει ξαναγίνει. Δεν υπάρχει κρίση! Τι υπάρχει τότε; Είναι μέρος ενός παγκόσμιου σχεδίου. Είναι προετοιμασία, είναι πορεία και εξέλιξη συγκεκριμένου σχεδίου. Είναι τα επόμενα φυσιολογικά και αναμενόμενα βήματα γνωστού σχεδίου.
Τρία πολύ σημαντικά κεφαλαιώδη θέματα εξυπηρετούν οι σύγχρονες εξελίξεις. Ο Αντίχριστος, ο Ιησούς Χριστός, η Βασιλεία των Ουρανών. Δεν έχουν σχέση με τη θρησκεία ή τη θεολογία όλα αυτά που λέμε. Υπάρχει παγκόσμια προετοιμασία, ώστε να συμπληρωθούν τα κομμάτια στο μωσαϊκό των εξελίξεων, και να κλείσει ο κύκλος. Οι μικροί και ανεπαρκείς ηγετίσκοι, οι «μαθητευόμενοι μάγοι» που κυβερνούν τον κόσμο μας, η παγκόσμια οικονομική σύρραξη, η ανεπάρκεια των συστημάτων που καταρρέουν τόσο εύκολα, δεν είναι παρά η προετοιμασία του μεγάλου ερχομού του Ενός, του Μοναδικού. Θα λύσει τα χρόνια άλυτα παγκόσμια προβλήματα, θα ανασάνουν οι οικονομίες, θα γιατρέψει πληγές στο σώμα της ανθρωπότητας. Η παγκόσμια προσδοκία μιας μεγάλης σωτηρίας, και ενός μεγάλου σωτήρα. Όχι όμως από επάνω, αλλά από τη Γη, από ανάμεσά μας. Και όχι για τα επάνω, τα μένοντα, τα αιώνια, τα αληθινά, αλλά για τα κάτω, τα γήινα, τα πρόσκαιρα. Να έχουμε ειρήνη μεταξύ μας, να περνάμε καλά, να λυθούν όλα τα προβλήματά μας, και να μην έχουμε καινούργια. Να στήσουμε στα πόδια του έναν άθεο παράδεισο. Ο Θεός δεν μας χρειάζεται, μπορούμε χωρίς Αυτόν, καλύτερα. Αυτό είναι το πνεύμα της παγκοσμιοποιημένης Νέας Εποχής. Ο άνθρωπος για τον άνθρωπο. Μόνοι μας μπορούμε. Αρκεί να βρεθεί ο Ένας, που θα μας ανορθώσει, θα οργανώσει τη ζωή στον πλανήτη Γη προς τη σωστή κατεύθυνση, και θα επιλύσει τα προβλήματά μας.
Αυτός ο ερχομός ετοιμάζεται καθημερινά και συστηματικά. Εμείς το λέμε κρίση, και κοιτάμε πώς θα βγούμε από αυτήν, πώς θα κερδίσουμε πάλι μερικά από τα χαμένα μας εισοδήματα. Δεν βλέπουμε πιο βαθιά, δεν μπορούμε να δούμε ολόκληρο το σχέδιο. Δυνάμεις υπερβατικές ενεργούν στον κόσμο μας, ανάμεσα στους ανθρώπους, και προετοιμάζουν το έδαφος για τον πρώτο, και μετά τον δεύτερο ερχομό. Πρώτα ο Αντίχριστος, ο άνθρωπος την ανομίας, «ο αντικείμενος και υπεραιρόμενος εναντίον εις πάντα λεγόμενον Θεόν ή σέβασμα, ώστε να καθήση εις τον ναόν του Θεού ως Θεός, αποδεικνύων εαυτόν ότι είναι Θεός». Β' Θεσσαλονικείς 2:4.
Μετά ο αναστημένος και δοξασμένος Ιησούς Χριστός, ο ερχόμενος Βασιλιάς και Κύριος της αιώνιας ζωής και δόξας. Θα παραλάβει τους πιστούς Του, τη νύμφη Του, την Εκκλησία Του στην αιώνια πατρίδα, στον νέο Ουρανό και τη νέα Γη. «Και είδον ουρανόν νέον και γην νέαν• διότι ο πρώτος ουρανός και η πρώτη γη παρήλθε, και η θάλασσα δεν υπάρχει πλέον». Αποκάλυψη Ιωάννου 21:1. Αυτές είναι οι πραγματικές εξελίξεις στις μέρες μας, που χτίζονται σιγά-σιγά μπροστά στα ανυποψίαστα μάτια μας. Δεν υπάρχει πρόβλημα να το αποκαλούμε κρίση, να ασχολούμαστε με αυτό, να μας απορροφήσει, και να θέλουμε να δραπετεύσουμε. Αρκεί να μη μάθουμε ποτέ την αλήθεια, να μην αντιδρούμε, να μην υποψιαζόμαστε τι ετοιμάζεται, να μη δυσκολεύουμε τα πράγματα. Αυτό ακριβώς το πνεύμα, αυτή τη ζωή προσπαθεί σιγά-σιγά να επιβάλει η νέα εποχή, η νέα τάξη πραγμάτων. Άνθρωποι κουρασμένοι, πικραμένοι, προδομένοι κοιτάζουν να περάσουν την κάθε τους μέρα, όσο πιο καλά μπορούν, χωρίς να ρωτιούνται, ούτε να προβληματίζονται. Ούτε ελπίζουν, ούτε ενδιαφέρονται, απλώς περνούν την κάθε τους μέρα όσο πιο ανώδυνα και ευχάριστα μπορούν. Όμως πού οδηγεί αυτή η ζωή και νοοτροπία;
Εμείς θα επιμείνουμε με βάση το φως της αποκάλυψης της αλήθειας της Αγίας Γραφής, που είναι ο Λόγος του Θεού. Η προετοιμασία πίσω από την κρίση. Ο νους πίσω από τα γεγονότα της επιφάνειας. Το σχέδιο πίσω από τα σχέδια. Αυτή είναι η αλήθεια, που ελάχιστοι την αποδέχονται ή μπορούν να την παρακολουθήσουν. Υπάρχει φως, υπάρχει αποκάλυψη, υπάρχει πληροφόρηση πλούσια μέσα στις σελίδες της Αγίας Γραφής, με οδηγό το Άγιο Πνεύμα του Θεού. Αλλά και πάλι, όλα αυτά μπορούν να αξιοποιηθούν μόνο από όσους θέλουν, από όσους είναι έτοιμοι, κατάλληλοι, όσους έχουν αυτιά για να ακούσουν. Αποκάλυψη Ιωάννου 2:7...
